This commit is contained in:
Abdullah Koyuncu 2025-06-28 00:30:12 +00:00 committed by GitHub
commit acc8331f67
No known key found for this signature in database
GPG key ID: B5690EEEBB952194
24 changed files with 2216 additions and 20 deletions

View file

@ -4,7 +4,7 @@
[![Join on Reddit](https://img.shields.io/reddit/subreddit-subscribers/SimpleXChat?style=social)](https://www.reddit.com/r/SimpleXChat)
<a rel="me" href="https://mastodon.social/@simplex">![Follow on Mastodon](https://img.shields.io/mastodon/follow/108619463746856738?domain=https%3A%2F%2Fmastodon.social&style=social)</a>
| 30/03/2023 | EN, [FR](/docs/lang/fr/README.md), [CZ](/docs/lang/cs/README.md), [PL](/docs/lang/pl/README.md) |
| 30/03/2023 | EN, [FR](/docs/lang/fr/README.md), [CZ](/docs/lang/cs/README.md), [PL](/docs/lang/pl/README.md), [TR](/docs/lang/tr/README.md) |
<img src="images/simplex-chat-logo.svg" alt="SimpleX logo" width="100%">
@ -144,7 +144,7 @@ Join our translators to help SimpleX grow!
|🇧🇷 pt-BR|Português||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pt_BR/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/pt_BR/)||
|🇷🇺 ru|Русский ||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ru/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ru/)|||
|🇹🇭 th|ภาษาไทย |[titapa-punpun](https://github.com/titapa-punpun)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/th/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/th/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | [ikirenk](https://github.com/ikirenk), [wiseweb-works](https://github.com/wiseweb-works/) |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)||[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/tr)|
|🇺🇦 uk|Українська| |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/uk/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/uk/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/uk/)||
|🇨🇳 zh-CHS|简体中文|[sith-on-mars](https://github.com/sith-on-mars)<br><br>[Float-hu](https://github.com/Float-hu)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/zh_Hans/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/zh_Hans/)<br>&nbsp;|<br><br>[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/zh_Hans/)||

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Accessing files in Android app
revision: 07.02.2023
---
| 07.02.2023 | EN, [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md) |
| 07.02.2023 | EN, [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md), [TR](/docs/lang/tr/ANDROID.md) |
# Accessing files in Android app

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Terminal CLI
revision: 31.01.2023
---
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/CLI.md), [CZ](/docs/lang/cs/CLI.md), [PL](/docs/lang/pl/CLI.md) |
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/CLI.md), [CZ](/docs/lang/cs/CLI.md), [PL](/docs/lang/pl/CLI.md), [TR](/docs/lang/tr/CLI.md) |
# SimpleX Chat terminal (console) app for Linux/MacOS/Windows
@ -24,7 +24,6 @@ revision: 31.01.2023
- [Groups](#groups)
- [Sending files](#sending-files)
- [User contact addresses](#user-contact-addresses)
- [Access chat history](#access-chat-history)
## Terminal chat features

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Contributing guide
revision: 31.01.2023
---
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/CONTRIBUTING.md), [CZ](/docs/lang/cs/CONTRIBUTING.md), [PL](/docs/lang/pl/CONTRIBUTING.md) |
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/CONTRIBUTING.md), [CZ](/docs/lang/cs/CONTRIBUTING.md), [PL](/docs/lang/pl/CONTRIBUTING.md), [TR](/docs/lang/tr/CONTRIBUTING.md) |
# Contributing guide

View file

@ -5,7 +5,7 @@ revision: 12.10.2024
# Hosting your own SMP Server
| Updated 12.10.2024 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/SERVER.md), [CZ](/docs/lang/cs/SERVER.md), [PL](/docs/lang/pl/SERVER.md) |
| Updated 12.10.2024 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/SERVER.md), [CZ](/docs/lang/cs/SERVER.md), [PL](/docs/lang/pl/SERVER.md), [TR](/docs/lang/tr/SERVER.md) |
## Table of Contents
@ -1127,7 +1127,7 @@ _Please note:_ this configuration is supported since `v6.1.0-beta.2`.
sudo apt update && sudo apt install caddy
```
[Full Caddy instllation instructions](https://caddyserver.com/docs/install)
[Full Caddy installation instructions](https://caddyserver.com/docs/install)
3. Replace Caddy configuration with the following:

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: SimpleX platform
revision: 07.02.2023
---
| Updated 07.02.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/SIMPLEX.md), [CZ](/docs/lang/cs/SIMPLEX.md), [PL](/docs/lang/pl/SIMPLEX.md) |
| Updated 07.02.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/SIMPLEX.md), [CZ](/docs/lang/cs/SIMPLEX.md), [PL](/docs/lang/pl/SIMPLEX.md), [TR](/docs/lang/tr/SIMPLEX.md) |
# SimpleX platform - motivation and comparison
## Problems

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Contributing translations to SimpleX Chat
revision: 19.03.2023
---
| 19.03.2023 | EN, [CZ](/docs/lang/cs/TRANSLATIONS.md), [FR](/docs/lang/fr/TRANSLATIONS.md), [PL](/docs/lang/pl/TRANSLATIONS.md) |
| 19.03.2023 | EN, [FR](/docs/lang/fr/TRANSLATIONS.md), [CZ](/docs/lang/cs/TRANSLATIONS.md), [PL](/docs/lang/pl/TRANSLATIONS.md), [TR](/docs/lang/tr/TRANSLATIONS.md) |
# Contributing translations to SimpleX Chat

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Using custom WebRTC ICE servers in SimpleX Chat
revision: 31.01.2023
---
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/WEBRTC.md), [CZ](/docs/lang/cs/WEBRTC.md), [PL](/docs/lang/pl/WEBRTC.md) |
| Updated 31.01.2023 | Languages: EN, [FR](/docs/lang/fr/WEBRTC.md), [CZ](/docs/lang/cs/WEBRTC.md), [PL](/docs/lang/pl/WEBRTC.md), [TR](/docs/lang/tr/WEBRTC.md) |
# Using custom WebRTC ICE servers in SimpleX Chat

View file

@ -2,7 +2,7 @@
title: Přístup k souborům v aplikaci Android
revision: 07.02.2023
---
| Aktualizováno 07.02.2023 | Jazyky: CZ, [EN](/docs/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md) |
| Aktualizováno 07.02.2023 | Jazyky: CZ, [EN](/docs/ANDROID.md), [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md), [TR](/docs/lang/tr/ANDROID.md) |
# Přístup k souborům v aplikaci Android

View file

@ -23,7 +23,6 @@ revision: 31.01.2023
- [Skupiny](#groups)
- [Posílání souborů](#sending-files)
- [Kontaktní adresy uživatelů](#user-contact-addresses)
- [Přístup k historii chatu](#access-chat-history)
## Funkce chatu v terminálu

View file

@ -2,7 +2,7 @@
title: Accès aux fichiers dans l'application Android
revision: 07.02.2023
---
| 07.02.2023 | FR, [EN](/docs/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md) |
| 07.02.2023 | FR, [EN](/docs/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md), [TR](/docs/lang/tr/ANDROID.md) |
# Accès aux fichiers dans l'application Android

View file

@ -23,7 +23,6 @@ revision: 31.01.2023
- [Groupes](#groupes)
- [Envoi de fichiers](#envoi-de-fichiers)
- [Adresses de contact d'utilisateur](#adresses-de-contact-dutilisateur)
- [Accéder à l'historique des chats](#accéder-à-lhistorique-des-chats)
## Fonctionnalités du terminal de chat

View file

@ -79,14 +79,25 @@ Rejoignez nos traducteurs pour aider SimpleX à se développer !
|région|langue |contributeur|[Android](https://play.google.com/store/apps/details?id=chat.simplex.app) et [iOS](https://apps.apple.com/us/app/simplex-chat/id1605771084)|[site web](https://simplex.chat)|Docs Github|
|:----:|:-------:|:---------:|:---------:|:---------:|:---------:|
|🇬🇧 en|English | |✓|✓|✓|✓|
|ar|العربية |[jermanuts](https://github.com/jermanuts)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ar/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ar/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ar/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/ar/)||
|🇧🇬 bg|Български | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/bg/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/bg/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widget/simplex-chat/ios/bg/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/bg/)|||
|🇨🇿 cs|Čeština |[zen0bit](https://github.com/zen0bit)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/cs/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/cs/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/cs/)|[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/cs)|
|🇩🇪 de|Deutsch |[mlanp](https://github.com/mlanp)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/de/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/de/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/de/)||
|🇪🇸 es|Español ||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/es/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/es/)|||
|🇪🇸 es|Español |[Mateyhv](https://github.com/Mateyhv)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/es/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/es/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/es/)||
|🇫🇮 fi|Suomi | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/fi/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/fi/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/fi/)||
|🇫🇷 fr|Français |[ishi_sama](https://github.com/ishi-sama)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/fr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/fr/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/fr/)|[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/fr)|
|🇮🇱 he|עִברִית | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/he/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/he/)<br>-|||
|🇭🇺 hu|Magyar | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/hu/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/hu/)<br>-|||
|🇮🇹 it|Italiano |[unbranched](https://github.com/unbranched)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/it/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/it/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/it/)||
|🇯🇵 ja|日本語 | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ja/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ja/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/ja/)||
|🇳🇱 nl|Nederlands|[mika-nl](https://github.com/mika-nl)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/nl/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/nl/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/nl/)||
|🇵🇱 pl|Polski |[BxOxSxS](https://github.com/BxOxSxS)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pl/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pl/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pl/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/pl/)|||
|🇧🇷 pt-BR|Português||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pt_BR/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/pt_BR/)||
|🇷🇺 ru|Русский ||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ru/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ru/)|||
|🇨🇳 zh-CHS|简体中文|[sith-on-mars](https://github.com/sith-on-mars)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/zh_Hans/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/zh_Hans/)|||
|🇹🇭 th|ภาษาไทย |[titapa-punpun](https://github.com/titapa-punpun)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/th/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/th/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | [ikirenk](https://github.com/ikirenk), [wiseweb-works](https://github.com/wiseweb-works/) |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)||[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/tr)|
|🇺🇦 uk|Українська| |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/uk/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/uk/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/uk/)||
|🇨🇳 zh-CHS|简体中文|[sith-on-mars](https://github.com/sith-on-mars)<br><br>[Float-hu](https://github.com/Float-hu)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/zh_Hans/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/zh_Hans/)<br>&nbsp;|<br><br>[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/zh_Hans/)||
Langues en préparation : Arabe, Hindi, Japonais, Espagnol et [beaucoup d'autres](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/#languages). Nous ajouterons d'autres langues au fur et à mesure que celles déjà ajoutées seront terminées. N'hésitez pas à suggérer de nouvelles langues, à consulter le [guide de traduction](/docs/TRANSLATIONS.md) et à nous contacter !

View file

@ -3,7 +3,7 @@ title: Dostęp do plików w aplikacji Androidowej
revision: 07.02.2023
---
| 07.02.2023 | PL, [EN](/docs/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md) |
| 07.02.2023 | PL, [EN](/docs/ANDROID.md), [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [TR](/docs/lang/tr/ANDROID.md) |
# Dostęp do plików w aplikacji Androidowej

View file

@ -23,7 +23,6 @@ revision: 31.01.2023
- [Jak używać czatu SimpleX](#jak-używać-czatu-simplex)
- [Grupy](#grupy)
- [Wysyłanie plików](#wysyłanie-plików)
- [Adresy kontaktowe użytkowników](#adresy-kontaktowe-użytkowników)
## Funkcje czatu w terminalu

View file

@ -135,7 +135,7 @@ Dołącz do naszych tłumaczy, aby pomóc SimpleX w rozwoju!
|🇧🇷 pt-BR|Português||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pt_BR/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/pt_BR/)||
|🇷🇺 ru|Русский ||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ru/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ru/)|||
|🇹🇭 th|ภาษาไทย |[titapa-punpun](https://github.com/titapa-punpun)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/th/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/th/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | [ikirenk](https://github.com/ikirenk), [wiseweb-works](https://github.com/wiseweb-works/) |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)||[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/tr)|
|🇺🇦 uk|Українська| |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/uk/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/uk/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/uk/)||
|🇨🇳 zh-CHS|简体中文|[sith-on-mars](https://github.com/sith-on-mars)<br><br>[Float-hu](https://github.com/Float-hu)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/zh_Hans/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/zh_Hans/)<br>&nbsp;|<br><br>[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/zh_Hans/)||

58
docs/lang/tr/ANDROID.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,58 @@
---
title: Android uygulamasında dosyalara erişme
revision: 07.02.2023
---
| Son Güncelleme 07.02.2023 | Diiler: TR, [EN](/docs/ANDROID.md), [FR](/docs/lang/fr/ANDROID.md), [CZ](/docs/lang/cs/ANDROID.md), [PL](/docs/lang/pl/ANDROID.md) |
# Android uygulamasında dosyalara erişme
SimpleX veritabanlarını kullanır ve tercihlerinizi Android'deki özel bir veri dizini içinde saklar. Dizin şunları içerir:
- veritabanları
- gönderilen ve alınan dosyalar
- ihtiyaç duyulmadığında silinecek geçici dosyalar
- kullanıcı tercihleri.
SimpleX veri dizini içinde nelerin depolandığını görüntülemek istiyorsanız aşağıdakilere sahip olmanız gerekir:
- Unix tabanlı işletim sistemi (veya Windows üzerinde [MinGW](https://www.mingw-w64.org/downloads/))
- ADB (Android Debug Bridge) aracı yüklenmiş bir bilgisayar veya ([buradan indirin](https://developer.android.com/studio/releases/platform-tools) ve yükleyin)
- USB veya Wi-Fi ile bilgisayara bağlı olan cihazınız.
## Süreç:
- SimpleX'i açın, `Veritabanı parolası ve dışa aktarma`yı seçin ve `Uygulama veri yedeklemesi` seçeneğini etkinleştirin. Bu, diğer adımların çalışmasını sağlayacaktır
- _isteğe bağlı_: eğer veritabanı içeriğini görüntülemek istiyorsanız, veritabanı parolasını rastgele olanından kendi parolanız ile değiştirmelisiniz. Bunu yapmak için, `Veritabanı parolası ve dışa aktarma` ekranında bir sohbeti durdurun, `Veritabanı parolası` nı seçin, belirlediğiniz yeni parolayı girin, onaylayın ve ardından güncelleyin. Şifreyi unutmayın, aksi takdirde parolanın gerektiği durumlarda verilerinize erişimi kaybedeceksiniz.
- bir terminal emülatörü açın (Windows CMD/Powershell çalışmayacaktır) ve dizin olarak yedeklemek için kullanacağınız konumu seçiniz:
```bash
cd /tmp # sadece bir örnek
```
Ardından aşağıdakileri sırasıyla çalıştırın:
```bash
adb -d backup -f chat.ab -noapk chat.simplex.app &&
tail -n +5 chat.ab > chat.dat &&
printf "\x1f\x8b\x08\x00\x00\x00\x00\x00" | cat - chat.dat > chat.gz &&
tar -xvzf chat.gz
```
Şimdi cihazın kilidini açın ve şifreleme için herhangi bir parola kullanmadan yedekleme işlemini onaylayın, aksi takdirde komutlar çalışmayacaktır.
Bundan sonra yedekleme sonlanacaktır. Eğer `tar: Error is not recoverable: exiting now` şeklinde bir hata görmenize rağmen daha öncesinde bazı dosya adları çıktı olarak verilmişse endişelenmenize gerek yok, her şey yolunda.
Yedeklenen dosyalar artık `./apps/chat.simplex.app/` konumunda olacaktır.
SimpleX'in modern bir sürümünü kullanıyorsanız veritabanlarının şifreleneceğini ve `sqlcipher' uygulamasını kullanmadan ve şifre çözme parolasını bilmeden içeriğini görüntüleyemeyeceğinizi lütfen unutmayınız (öncelikle daha önce bahsedildiği gibi uygulamada rastgele oluşturulan parolayı kendinizinkiyle değiştirmeniz gerekir).
## Veritabanlarının şifresini çözme
Veritabanındaki verileri görüntülemek için önce şifrelerini çözmeniz gerekir. Favori paket yöneticinizi kullanarak `sqlcipher` aracını kurun ve veritabanlarının bulunduğu dizinde aşağıdaki komutları sırasıyla çalıştırın:
```bash
sqlcipher files_chat.db
pragma key="youDecryptionPassphrase";
# İyi çalıştığından emin olun
select * from users;
```
Eğer `Parse error: no such table: users` uyarısını görürseniz, doğru parolayı girdiğinizden ve parolayı Android uygulamasında rastgele olarak değiştirdiğinizden emin olun (tabii ki bu veritabanını Android cihazdan aldıysanız).

245
docs/lang/tr/CLI.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,245 @@
---
title: Terminal (CLI) Uygulaması
revision: 31.01.2023
---
| Son Güncelleme 31.01.2023 | Diller: TR, [EN](/docs/CLI.md), [FR](/docs/lang/fr/CLI.md), [CZ](/docs/lang/cs/CLI.md), [PL](/docs/lang/pl/CLI.md) |
# Linux/MacOS/Windows için SimpleX Chat terminal (konsol) uygulaması
## İçindekiler tablosu
- [Terminal sohbet özellikleri](#terminal-sohbet-özellikleri)
- [🚀 Kurulum](#-kurulum)
- [Sohbet istemcisini indirin](#sohbet-istemcisini-indirin)
+ [Linux ve MacOS](#linux-ve-macos)
+ [Windows](#windows)
- [Kaynaktan derlemek](#kaynaktan-derlemek)
+ [Docker Kullanımı](#docker-kullanımı)
+ [Herhangi bir işletim sisteminde](#herhangi-bir-işletim-sisteminde)
- [Kullanımı](#kullanımı)
- [Sohbet istemcisini çalıştırmak](#sohbet-istemcisini-çalıştırmak)
- [Tor üzerinden mesajlaşma sunucularına erişim](#tor-üzerinden-mesajlaşma-sunucularına-erişim)
- [SimpleX chat nasıl kullanılır](#simplex-chat-nasıl-kullanılır)
- [Gruplar](#gruplar)
- [Dosya göndermek](#dosya-göndermek)
- [Kullanıcı iletişim adresleri](#kullanıcı-iletişim-adresleri)
## Terminal sohbet özellikleri
- Aynı terminal penceresinde birden fazla kişiyle 1'e 1 sohbet.
- Grup mesajlaşması.
- Kişilere ve gruplara dosya gönderme.
- Kullanıcı iletişim adresleri - çok kullanımlı bağlantılar aracılığıyla bağlantılar kurun.
- Mesajlar yerel bir SQLite veritabanında tutulur.
- Otomatik doldurulan alıcı adı - bağlantı kurulduktan sonra gönderene yanıt vermek için mesajlarınızı yazmanız yeterlidir.
- Uygulamada önceden yapılandırılmış demo SMP sunucuları mevcut veya [kendi sunucunuzu kurabilirsiniz](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-smp-server-and-smp-agent).
- Sunucu(lar) tarafından görülebilen genel kimlik veya herhangi bir isim yoktur, kişilerinizin ve konuşmalarınızın tam gizliliğini sağlanır.
- Two layers of E2E encryption (double-ratchet for duplex connections, using X3DH key agreement with ephemeral Curve448 keys, and NaCl crypto_box for SMP queues, using Curve25519 keys) and out-of-band passing of recipient keys (see [How to use SimpleX chat](#how-to-use-simplex-chat)).
İki katmanlı E2E uçtan uca şifreleme (Çift yönlü bağlantılar için çift-Ratchet ve kısa ömürlü Curve448 anahtarları. SMP kuyrukları için ise X3DH anahtar anlaşması, Curve25519 anahtarları ve NaCl crypto_box) ve alıcı anahtarlarının bant dışı aktarımı (bknz. [SimpleX sohbet nasıl kullanılır](#how-to-use-simplex-chat)).
- Mesaj bütünlüğü doğrulaması (önceki mesajların özetlerinin dahil edilmesi yoluyla).
- Otomatik olarak oluşturulan Ed448 anahtarları ile SMP sunucuları tarafından her komutun/mesajın kimlik doğrulaması.
- TLS 1.3 aktarım şifrelemesi.
- Trafik korelasyonunu azaltmak için SMP sunucusundan alıcıya giden mesajların ek şifrelenmesi.
Anahtar değişiminde yer alan açık anahtarlar kimlik için kullanılmaz, bunlar her kişi için rastgele üretilir.
Teknik ayrıntılar için [Kullanılan Şifreleme İlkeleri](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/master/protocol/overview-tjr.md#encryption-primitives-used) adresine bakın.
<a name="kurulum"></a>
## 🚀 Kurulum
### Sohbet istemcisini indirin
#### Linux ve MacOS
Simplex-chat'i **kurmak** veya **güncellemek** için kurulum betiğini çalıştırmalısınız. Bunu yapmak için aşağıdaki cURL veya Wget komutunu kullanın:
```sh
curl -o- https://raw.githubusercontent.com/simplex-chat/simplex-chat/stable/install.sh | bash
```
```sh
wget -qO- https://raw.githubusercontent.com/simplex-chat/simplex-chat/stable/install.sh | bash
```
Sohbet istemcisi indirildikten sonra, terminalinizde `simplex-chat` komutu ile çalıştırabilirsiniz.
Alternatif olarak, sisteminiz için binary dosyasını [en son kararlı sürüm](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases) adresinden manuel olarak indirebilir ve aşağıda gösterildiği gibi çalıştırılabilir hale getirebilirsiniz.
```sh
chmod +x <binary>
mv <binary> ~/.local/bin/simplex-chat
```
(veya `PATH` üzerinde tercih edilen başka bir konum).
MacOS'ta ayrıca [Gatekeeper'ın çalıştırmasına izin vermeniz](https://support.apple.com/en-us/HT202491) gerekir.
#### Windows
```sh
move <binary> %APPDATA%/local/bin/simplex-chat.exe
```
### Kaynaktan derlemek
> **Lütfen dikkat:** uygulamayı oluşturmak için [kararlı dal/stable](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/stable) kaynak kodunu kullanın.
#### Docker Kullanımı
Linux'ta, [özel output ile docker derlemesi](https://docs.docker.com/engine/reference/commandline/build/#custom-build-outputs) başlığını kullanarak sohbet yürütülebilir dosyasını oluşturabilirsiniz:
```shell
git clone git@github.com:simplex-chat/simplex-chat.git
cd simplex-chat
git checkout stable
DOCKER_BUILDKIT=1 docker build --output ~/.local/bin .
```
> **Lütfen dikkat:** ``GLIBC_2.28' sürümü bulunamadı`` hatasıyla karşılaşırsanız, `haskell:8.10.7-stretch` base imajıyla yeniden oluşturun (ve yerel [Dockerfile](/Dockerfile)'ınızda değiştirin).
#### Herhangi bir işletim sisteminde
1. [Haskell GHCup](https://www.haskell.org/ghcup/), GHC 9.6.3 ve cabal 3.10.1.0'ı yükleyin:
```shell
curl --proto '=https' --tlsv1.2 -sSf https://get-ghcup.haskell.org | sh
```
GHC ve cabal sürümlerini kontrol etmek veya eklemek için `ghcup tui` komutunu kullanabilirsiniz.
2. Kaynak kodunu klonlayın:
```shell
git clone git@github.com:simplex-chat/simplex-chat.git
cd simplex-chat
git checkout stable
# veya belirli bir sürümü kullanmak için:
# git checkout v5.3.0-beta.8
```
`master` bir geliştirme dalıdır, kararsız kod içerebilir.
3. Sisteminizi hazırlayın:
Linux'ta:
```shell
apt-get update && apt-get install -y build-essential libgmp3-dev zlib1g-dev
cp scripts/cabal.project.local.linux cabal.project.local
```
Mac'te:
```
brew install openssl@1.1
cp scripts/cabal.project.local.mac cabal.project.local
```
Openssl'in gerçek konumuna işaret etmek için cabal.project.local dosyasını değiştirmeniz gerekebilir.
4. Uygulamayı oluşturun:
```shell
cabal update
cabal install simplex-chat
```
## Kullanımı
### Sohbet istemcisini çalıştırmak
Sohbet istemcisini başlatmak için terminalden `simplex-chat` komutunu çalıştırın.
Varsayılan olarak, uygulama verileri ana dizinde (`~/.simplex` veya Windows'ta `%APPDATA%/simplex`) oluşturulur ve içinde iki adet SQLite veritabanı dosyası (`simplex_v1_chat.db` ve `simplex_v1_agent.db`) içerir.
Veritabanı dosyaları için farklı bir dosya yolu öneki belirtmek için `-d` komut satırı seçeneğini aşağıdaki gibi kullanabilirsiniz:
```shell
$ simplex-chat -d alice
```
Örneğin yukarıdaki çalıştırma, geçerli dizinde `alice_v1_chat.db` ve `alice_v1_agent.db` veritabanı dosyalarını oluşturacaktır.
Linode'da üç varsayılan SMP sunucusu barındırılmaktadır - bunlar [uygulamada önceden yapılandırılmıştır](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/blob/stable/src/Simplex/Chat/Options.hs#L42).
Eğer kendi SMP sunucunuzu/sunucularınızı konuşlandırdıysanız, istemciyi `-s` seçeneği ile yapılandırabilirsiniz:
```shell
$ simplex-chat -s smp://LcJUMfVhwD8yxjAiSaDzzGF3-kLG4Uh0Fl_ZIjrRwjI=@smp.example.com
```
Sunucu adresinden önce gelen Base64url kodlu dize, TLS el sıkışması sırasında istemci tarafından doğrulanan sunucunun çevrimdışı sertifika parmak izidir.
Varsayılan veya başka bir sunucuyu kullanan kişilerle hala konuşabilirsiniz - bu sadece bağlantıyı başlattığınızda mesaj kuyruğunun konumunu etkiler (ve yanıt kuyruğu, diğer tarafın istemcisi tarafından ayarlandığı gibi başka bir sunucuda olabilir).
Mevcut tüm seçenekleri görmek için `simplex-chat -h` komutunu çalıştırın.
### Tor üzerinden mesajlaşma sunucularına erişim
Tor'u yükleyin ve 9050 numaralı bağlantı noktasında SOCKS5 proxy olarak çalıştırın, örneğin Mac'te bunu şu şekilde yapabilirsiniz:
```
brew install tor
brew services start tor
```
Sunuculara Tor üzerinden erişmek için `-x` seçeneğini kullanın:
```
simplex-chat -x
```
SOCKS5 proxy'nizin hostname ve bağlantı noktasını (örneğin başka bir ana bilgisayarda veya bağlantı noktasında çalıştırıyorsanız) yapılandırmak için `--socks-proxy=ipv4:port` veya `--socks-proxy=:port` seçeneğini de kullanabilirsiniz.
### SimpleX chat nasıl kullanılır
Sohbeti başlattıktan sonra, yerel bir sohbet profili oluşturmak için "görünen adınızı" ve isteğe bağlı bir "tam adınızı" belirtmeniz istenecektir. Görünen adınız, kişilerinizin size başvurması için bir takma addır - benzersiz değildir ve küresel bir kimlik olarak hizmet etmez. Kişilerinizden bazıları aynı görünen adı seçerse, sohbet istemcisi yerel görünen adlarına sayısal bir son ek ekler.
Aşağıdaki şemada bir kişiye nasıl bağlanılacağı ve mesaj gönderileceği gösterilmektedir:
<div align="center">
<img align="center" src="../images/how-to-use-simplex.svg">
</div>
Yerel profilinizi ayarladıktan sonra, yeni bir bağlantı ve bir davetiye oluşturmak için `/c` (`/connect` için) girin. Bu daveti başka bir kanal aracılığıyla bağlantınıza gönderin.
Birden fazla kez `/connect` yazarak ve bu davetiyeleri bağlanmak istediğiniz ilgili kişilere göndererek birden fazla davetiye oluşturabilirsiniz.
Davet sadece bir kez kullanılabilir ve bu ele geçirilse bile saldırgan, bağlantınızın kurulduğunu onayladıktan sonra bu kuyruk üzerinden size mesaj göndermek için kullanamayacaktır. [Davet formatı](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/master/protocol/agent-protocol.md#connection-request) açıklaması için protokol açıklamasına bakın.
Daveti alan kişi bağlantıyı kabul etmek için `/c <davet>` girmelidir. Bu şekilde bağlantı kurulur ve her iki taraf da bilgilendirilir.
Daha sonra mesaj göndermek için `@<isim> <mesaj>` komutlarını kullanırlar. Ayrıca en son kişiye göndermek için bir mesaj yazmaya başlayabilirsiniz.
Kullanılabilir komutların listesini görmek için sohbette `/help` komutunu kullanabilirsiniz.
### Gruplar
Bir grup oluşturmak için `/g <grup>` kullanın, ardından `/a <grup> <isim>` ile kişileri gruba ekleyin. Daha sonra `#<group> <mesaj>` girerek gruba mesaj gönderebilirsiniz. Diğer komutlar için `/help groups` komutunu kullanın.
![simplex-chat](../images/groups.gif)
> **Lütfen dikkat**: gruplar herhangi bir sunucuda saklanmaz, uygulama veritabanında sadece mesajların gönderileceği üyelerin bir listesi olarak tutulur.
### Dosya göndermek
Kişinize `/f @<kişi> <dosya_konumu>` ile bir dosya gönderebilirsiniz - alıcının gönderilmeden önce dosyayı kabul etmesi gerekecektir. Diğer komutlar için `/help files` kullanın.
![simplex-chat](../images/files.gif)
Dosyaları bir gruba `/f #<grup> <dosya_konumu>` ile gönderebilirsiniz.
### Kullanıcı iletişim adresleri
Tek seferlik davet bağlantılarına alternatif olarak, `/ad` (`/address` için) ile uzun süreli bir adres oluşturabilirsiniz. Oluşturulan adres daha sonra herhangi bir kanal aracılığıyla paylaşılabilir ve diğer kullanıcılar tarafından `/c <kullanıcı_iletişim_adresi>` ile bir iletişim isteği yapmak için bir bağlantı olarak kullanılabilir.
Gelen istekleri `/ac <isim>` ve `/rc <isim>` komutları ile kabul edebilir veya reddedebilirsiniz.
Kullanıcı adresi, çok kullanımlı bir bağlantı bağlantısı olması anlamında "uzun vadelidir" - kullanıcı tarafından silinene kadar kullanılabilir, bu durumda kurulan tüm bağlantılar aktif kalmaya devam eder (e-posta ile çalışmasının aksine, adresin değiştirilmesi insanların size mesaj gönderememesine neden olur).
Diğer komutlar için `/help address` komutunu kullanın.
![simplex-chat](../images/user-addresses.gif)

View file

@ -0,0 +1,115 @@
---
title: Katkıda bulunma rehberi
revision: 31.01.2023
---
| Son Güncelleme 31.01.2023 | Diller: TR, [EN](/docs/CONTRIBUTING.md), [FR](/docs/lang/fr/CONTRIBUTING.md), [CZ](/docs/lang/cs/CONTRIBUTING.md), [PL](/docs/lang/pl/CONTRIBUTING.md) |
# Katkıda bulunma rehberi
## SQLCipher şifrelemesi etkinken derleme
OpenSSL başlıkları ile kütüphanelerinin konumu ve şifreleme modunu ayarlayan bayrak ile proje kök dizinine `cabal.project.local`'i ekleyin:
```
cp scripts/cabal.project.local.mac cabal.project.local
# or
# cp scripts/cabal.project.local.linux cabal.project.local
```
## MacOS üzerinde OpenSSL
MacOS varsayılan olarak LibreSSL ile birlikte gelir, SimpleX'i kaynaktan derlemek için OpenSSL yüklenmelidir.
OpenSSL `brew install openssl@1.1` ile kurulabilir
İşlerin düzgün çalışması için `/opt/homebrew/opt/openssl@1.1/bin` adresini PATH'inize eklemeniz gerekecektir
## Proje dalları
**simplex-chat reposunda**
- `stable` - uygulamaların kararlı sürümü, önceki kararlı sürüme (GHC 9.6.3) güncellemeler için kullanılabilir.
- `stable-android` - Nix (GHC 8.10.7) ile kararlı Android çekirdek kütüphanesi oluşturmak için kullanılır - yalnızca Android armv7a için.
- `master` - beta sürüm sürümleri için dal (hem GHC 9.6.3 hem de 8.10.7 ile uyumlu).
- `master-android` - Nix (GHC 8.10.7) ile beta Android çekirdek kütüphanesi oluşturmak için kullanılır - yalnızca Android armv7a için.
**simplexmq reposunda**
- `master` - hem GHC 9.6.3 hem de 8.10.7 ile uyumludur.
## Geliştirme ve yayınlama süreci
1. PR'leri hem simplex-chat hem de simplexmq depoları için _sadece_ `master` dalına yapın.
2. Android, iOS ve Windows için çekirdek kütüphaneler oluşturmak için:
- `master` dalını `master-android` dalıyla merge edin.
- GitHub'a push edin.
3. Tüm kütüphaneler `master` dalından, Android armv7a - `master-android` dalından oluşturulmalıdır.
4. Masaüstü ve CLI uygulamaları oluşturmak için `master` dalında etiket (tag) oluşturun, APK dosyaları sürüme eklenmelidir.
5. App Store ve Play Store'da halka açık olarak yayınlandıktan sonra artık:
- `master`'ı `stable` dalı ile
- `master`'ı `master-android` dalı ile (ve kodu derleyin/güncelleyin)
- `master-android`'ı `stable-android` dalı ile birleştirebilirsiniz
6. Bağımsız olarak, simplexmq reposunun `master` dalı, kararlı sürümlerde `stable` dalıyla birleştirilmelidir.
## Branchlar ve PR'ler
PR adlarında ilk sözcük olarak değişiklik kapsamı (veya virgülle ayrılmış kapsamlar) kullanın ve ardından iki nokta üst üste işareti ekleyin. Commit adının kendisi şimdiki zamanda formunda ve küçük harfle yazılmalıdır.
simplex-chat reposundaki PR isimleri sürüm notlarında kullanılır ve bunlar değişikliği değil çözülen sorunu tanımlamalıdır. Olası PR kapsamları:
- ios
- android
- desktop
- core
- docs
- website
- ci
PR'leri squash ediyoruz, incelemeden sonra ilgili dal geçmişini yeniden yazmıyoruz.
Bazı karmaşık özellikler için, hazır olduklarında birleştirilecek özellik dalları oluşturuyoruz - doğrudan bunlara committe bulunmayın, PR'leri özellik dallarına yapın.
## GHC 8.10.7 ve GHC 9.6.3 arasındaki farklar
1. Temel fark `DuplicateRecordFields` uzantısı ile ilgilidir.
GHC 9.6.3'te seçiciler kullanılırken tür belirtmek artık mümkün değildir, bunun yerine GHC 8.10.7'de kaldırılması gereken OverloadedRecordDot uzantısı ve sözdizimi kullanılmaktadır:
```haskell
{-# LANGUAGE DuplicateRecordFields #-}
-- use this in GHC 9.6.3 when needed
{-# LANGUAGE OverloadedRecordDot #-}
-- GHC 9.6.3 syntax
let x = record.field
-- GHC 8.10.7 syntax removed in GHC 9.6.3
let x = field (record :: Record)
```
Kayıt güncelleme sözdizimini kullanırken tür belirtmek hala mümkündür, derleyici uyarısını bastırmak için bu pragmayı kullanın:
```haskell
-- use this in GHC 9.6.3 when needed
{-# OPTIONS_GHC -fno-warn-ambiguous-fields #-}
let r' = (record :: Record) {field = value}
```
2. Çoğu monad fonksiyonunun artık belirli monad modüllerinden (örneğin `Control.Monad.Except`) değil, `Control.Monad`dan içe aktarılması gerekiyor.
```haskell
-- use this in GHC 9.6.3 when needed
import Control.Monad
```
[Bu PR] (https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/pull/2975/files) tüm farklılıklara sahiptir.

444
docs/lang/tr/README.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,444 @@
[![build](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/actions/workflows/build.yml/badge.svg?branch=stable)](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/actions/workflows/build.yml)
[![GitHub downloads](https://img.shields.io/github/downloads/simplex-chat/simplex-chat/total)](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases)
[![GitHub release](https://img.shields.io/github/v/release/simplex-chat/simplex-chat)](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases)
[![Join on Reddit](https://img.shields.io/reddit/subreddit-subscribers/SimpleXChat?style=social)](https://www.reddit.com/r/SimpleXChat)
<a rel="me" href="https://mastodon.social/@simplex">![Follow on Mastodon](https://img.shields.io/mastodon/follow/108619463746856738?domain=https%3A%2F%2Fmastodon.social&style=social)</a>
| Son Güncellenme 30/03/2023 | Diller: TR, [EN](/docs/README.md), [FR](/docs/lang/fr/README.md), [CZ](/docs/lang/cs/README.md), [PL](/docs/lang/pl/README.md) |
<img src="images/simplex-chat-logo.svg" alt="SimpleX logo" width="100%">
# SimpleX - hiçbir kullanıcı tanımlayıcısına sahip olmayan ilk mesajlaşma platformu - tasarım gereği %100 özel!
[<img src="./images/trail-of-bits.jpg" height="100">](http://simplex.chat/blog/20221108-simplex-chat-v4.2-security-audit-new-website.html) &nbsp;&nbsp;&nbsp; [<img src="./images/privacy-guides.jpg" height="80">](https://www.privacyguides.org/en/real-time-communication/#simplex-chat) &nbsp;&nbsp;&nbsp; [<img src="./images/kuketz-blog.jpg" height="80">](https://www.kuketz-blog.de/simplex-eindruecke-vom-messenger-ohne-identifier/)
## SimpleX Chat'e hoş geldiniz!
1. 📲 [Uygulamayı yükleyin](#uygulamayı-yükleyin)
2. ↔️ [Ekibe bağlanın](#ekibe-bağlanın), [Kullanıcı gruplarına katılmak](#kullanıcı-gruplarına-katılmak) ve [Güncellemelerimizi takip edin](#güncellemelerimizi-takip-edin)
3. 🤝 Arkadaşlarınızla [özel bir bağlantı kurun](#özel-bir-bağlantı-kurun)
4. 🔤 [SimpleX Chat'i çevirme konusunda yardım](#simplex-chati-çevirme-konusunda-yardım) edin.
5. ⚡️ [Katkıda bulunun](#katkıda-bulunun) ve [lütfen bağışlarınızla bize destek olun](#lütfen-bağışlarınızla-bize-destek-olun)
[Learn more about SimpleX Chat](#contents).
## Uygulamayı yükleyin
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/apple_store.svg" alt="iOS app" height="42">](https://apps.apple.com/us/app/simplex-chat/id1605771084)
&nbsp;
[![Android app](https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/google_play.svg)](https://play.google.com/store/apps/details?id=chat.simplex.app)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/f_droid.svg" alt="F-Droid" height="41">](https://app.simplex.chat)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/testflight.png" alt="iOS TestFlight" height="41">](https://testflight.apple.com/join/DWuT2LQu)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/apk_icon.png" alt="APK" height="41">](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases/latest/download/simplex.apk)
- 🖲 Mesajlarınızı ve meta verilerinizi (kiminle ve ne zaman konuştuğunuzu) korur.
- 🔐 Ek şifreleme katmanı ve çift Ratchet ile uçtan uca şifreleme.
- 📱 Android ([Google Play](https://play.google.com/store/apps/details?id=chat.simplex.app), [APK](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases/latest/download/simplex.apk)) ve [iOS](https://apps.apple.com/us/app/simplex-chat/id1605771084) için mobil uygulamalar.
- 🚀 [iOS için TestFlight önizlemesi](https://testflight.apple.com/join/DWuT2LQu) ile yeni özelliklerle 1-2 hafta önce erişin - **10.000 kullanıcı ile sınırlıdır**!
- 🖥 Linux, MacOS, Windows üzerinde bir terminal (konsol) [uygulaması / CLI](#zap-quick-installation-of-a-terminal-app) olarak kullanılabilir.
## Ekibe bağlanın
Profilde herhangi bir konuşma olmadığında mevcut olan "geliştiricilerle sohbet et düğmesini", uygulama ayarlarındaki "Soru ve fikir gönder" seçeneğini kullanarak veya [SimpleX adresimiz](https://simplex.chat/contact#/?v=1&smp=smp%3A%2F%2FPQUV2eL0t7OStZOoAsPEV2QYWt4-xilbakvGUGOItUo%3D%40smp6.simplex.im%2FK1rslx-m5bpXVIdMZg9NLUZ_8JBm8xTt%23%2F%3Fv%3D1%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEALDeVe-sG8mRY22LsXlPgiwTNs9dbiLrNuA7f3ZMAJ2w%253D%26srv%3Dbylepyau3ty4czmn77q4fglvperknl4bi2eb2fdy2bh4jxtf32kf73yd.onion) aracılığıyla uygulama üzerinden ekibe bağlanabilirsiniz. Lütfen:
- soru sormak için,
- herhangi bir iyileştirme önermek için,
- ilgili herhangi bir şeyi paylaşmak için bağlanın
Soruları manuel olarak yanıtlıyoruz, bu nedenle (anlık değil) 24 saate kadar sürebilir.
ık kaynaklı dil modellerini entegre etmemize yardımcı olmak ve [ekibimize katılmak](./docs/JOIN_TEAM.md) ile ilgileniyorsanız, lütfen iletişime geçin.
## Kullanıcı gruplarına katılmak
Yeni [dizin hizmeti](https://simplex.chat/contact#/?v=1-4&smp=smp%3A%2F%2Fu2dS9sG8nMNURyZwqASV4yROM28Er0luVTx5X1CsMrU%3D%40smp4.simplex.im%2FeXSPwqTkKyDO3px4fLf1wx3MvPdjdLW3%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAaiv6MkMH44L2TcYrt_CsX3ZvM11WgbMEUn0hkIKTOho%253D%26srv%3Do5vmywmrnaxalvz6wi3zicyftgio6psuvyniis6gco6bp6ekl4cqj4id.onion) aracılığıyla diğer kullanıcılar tarafından oluşturulan gruplara katılabilirsiniz. Bu gruplarda paylaşılan içerikten biz sorumlu değiliz.
**Lütfen dikkat**: Aşağıdaki gruplar, kullanıcıların yalnızca SimpleX Chat hakkında soru sorabilmeleri, önerilerde bulunabilmeleri ve soru sorabilmeleri için oluşturulmuştur.
Siz de ayrıca:
- uygulamayı eleştirip diğer mesajlaşma programlarıyla karşılaştırmalar yapabilirsiniz.
- Spam yapmadığınız sürece, gizlilik için ilginç olabileceğini düşündüğünüz yeni mesajlaşma programları paylaşabilir.
- Gizlilikle ilgili bazı yayınları seyrek olarak paylaşabilir.
- Yönetici ile doğrudan mesajda ön onay aldıktan sonra, oluşturduğunuz bir grubun bağlantısını paylaşabilir (ancak yalnızca bir kez). Grup 10'dan fazla üyeye sahip olduğunda, yeni kullanıcıların onu keşfedebileceği [SimpleX Directory Service](./docs/DIRECTORY.md)'e gönderilebilirsiniz.
Bu niteliklere sahip olmalısınız:
- diğer kullanıcılara karşı nazik
- spam'den kaçınan (alakalı olsalar bile çok sık mesajlar)
- kişisel saldırılardan veya düşmanlıktan kaçınan
- Yukarıdakilerle ilgili olmayan herhangi bir içeriği paylaşmaktan kaçınan (gizlilik, güvenlik, teknoloji ve iletişim dışında siyaset veya toplumun herhangi bir yönünü tartışmak, diğer kullanıcılar tarafından rahatsız edici bulunabilecek herhangi bir içeriği paylaşmak vb. dahil ancak bunlarla sınırlı değildir).
Bu kurallara uymayan mesajlar silinecek, mesaj gönderme hakkı iptal edilebilecek ve farklı bir isimle yeniden katılımı önlemek için yeni üyelerin gruba erişimi geçici olarak kısıtlanabilecektir - kusurlu grup moderasyonumuz şu anda daha iyi bir çözüme sahip değildir.
Herhangi bir soru sormak isterseniz İngilizce konuşulan bir kullanıcı grubuna katılabilirsiniz: [#SimpleX kullanıcı grubu](https://simplex.chat/contact#/?v=2-4&smp=smp%3A%2F%2FPQUV2eL0t7OStZOoAsPEV2QYWt4-xilbakvGUGOItUo%3D%40smp6.simplex.im%2Fos8FftfoV8zjb2T89fUEjJtF7y64p5av%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAQqMgh0fw2lPhjn3PDIEfAKA_E0-gf8Hr8zzhYnDivRs%253D%26srv%3Dbylepyau3ty4czmn77q4fglvperknl4bi2eb2fdy2bh4jxtf32kf73yd.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22lBPiveK2mjfUH43SN77R0w%3D%3D%22%7D)
SimpleX platformu üzerinde aşağıdaki geliştirmeleri yapan geliştiriciler için [#simplex-devs](https://simplex.chat/contact#/?v=1-4&smp=smp%3A%2F%2FPQUV2eL0t7OStZOoAsPEV2QYWt4-xilbakvGUGOItUo%3D%40smp6.simplex.im%2FvYCRjIflKNMGYlfTkuHe4B40qSlQ0439%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAHNdcqNbzXZhyMoSBjT2R0-Eb1EPaLyUg3KZjn-kmM1w%253D%26srv%3Dbylepyau3ty4czmn77q4fglvperknl4bi2eb2fdy2bh4jxtf32kf73yd.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22PD20tcXjw7IpkkMCfR6HLA%3D%3D%22%7D) grubu da bulunmaktadır:
- sohbet botları ve otomasyonlar
- diğer uygulamalarla entegrasyonlar
- sosyal uygulamalar ve hi̇zmetler
- v.b.
Uygulama arayüzünü çevirdiğimiz başka dillerde gruplar da var. Bu gruplar test etmek ve diğer SimpleX Chat kullanıcılarına soru sormak içindir:
[\#SimpleX-DE](https://simplex.chat/contact#/?v=1-4&smp=smp%3A%2F%2FPQUV2eL0t7OStZOoAsPEV2QYWt4-xilbakvGUGOItUo%3D%40smp6.simplex.im%2FmfiivxDKWFuowXrQOp11jsY8TuP__rBL%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAiz3pKNwvKudckFYMUfgoT0s96B0jfZ7ALHAu7rtE9HQ%253D%26srv%3Dbylepyau3ty4czmn77q4fglvperknl4bi2eb2fdy2bh4jxtf32kf73yd.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22jZeJpXGrRXQJU_-MSJ_v2A%3D%3D%22%7D) (Almanca konuşulan), [\#SimpleX-ES](https://simplex.chat/contact#/?v=2-4&smp=smp%3A%2F%2Fhpq7_4gGJiilmz5Rf-CswuU5kZGkm_zOIooSw6yALRg%3D%40smp5.simplex.im%2FJ5ES83pJimY2BRklS8fvy_iQwIU37xra%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEA0F0STP6UqN_12_k2cjjTrIjFgBGeWhOAmbY1qlk3pnM%253D%26srv%3Djjbyvoemxysm7qxap7m5d5m35jzv5qq6gnlv7s4rsn7tdwwmuqciwpid.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22VmUU0fqmYdCRmVCyvStvHA%3D%3D%22%7D) (İspanyolca konuşulan), [\#SimpleX-FR](https://simplex.chat/contact#/?v=2-7&smp=smp%3A%2F%2FPQUV2eL0t7OStZOoAsPEV2QYWt4-xilbakvGUGOItUo%3D%40smp6.simplex.im%2FxCHBE_6PBRMqNEpm4UQDHXb9cz-mN7dd%23%2F%3Fv%3D1-3%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAetqlcM7zTCRw-iatnwCrvpJSto7lq5Yv6AsBMWv7GSM%253D%26srv%3Dbylepyau3ty4czmn77q4fglvperknl4bi2eb2fdy2bh4jxtf32kf73yd.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22foO5Xw4hhjOa_x7zET7otw%3D%3D%22%7D) (Fransızca konuşulan), [\#SimpleX-RU](https://simplex.chat/contact#/?v=2-4&smp=smp%3A%2F%2Fhpq7_4gGJiilmz5Rf-CswuU5kZGkm_zOIooSw6yALRg%3D%40smp5.simplex.im%2FVXQTB0J2lLjYkgjWByhl6-1qmb5fgZHh%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAI6JaEWezfSwvcoTEkk6au-gkjrXR2ew2OqZYMYBvayk%253D%26srv%3Djjbyvoemxysm7qxap7m5d5m35jzv5qq6gnlv7s4rsn7tdwwmuqciwpid.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22ORH9OEe8Duissh-hslfeVg%3D%3D%22%7D) (Rusça konuşulan), [\#SimpleX-IT](https://simplex.chat/contact#/?v=2-7&smp=smp%3A%2F%2Fhpq7_4gGJiilmz5Rf-CswuU5kZGkm_zOIooSw6yALRg%3D%40smp5.simplex.im%2FqpHu0psOUdYfc11yQCzSyq5JhijrBzZT%23%2F%3Fv%3D1-3%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEACZ_7fbwlM45wl6cGif8cY47oPQ_AMdP0ATqOYLA6zHY%253D%26srv%3Djjbyvoemxysm7qxap7m5d5m35jzv5qq6gnlv7s4rsn7tdwwmuqciwpid.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%229uRQRTir3ealdcSfB0zsrw%3D%3D%22%7D) (İtalyanca konuşulan).
Bu bağlantıları uygulamada açarak ya da bir masaüstü tarayıcısında açıp QR kodunu tarayarak katılabilirsiniz.
## Güncellemelerimizi takip edin
Güncellemelerimizi ve yayınlarımızı şu yolla yayınlıyoruz:
- [Reddit](https://www.reddit.com/r/SimpleXChat/), [Twitter](https://twitter.com/SimpleXChat), [Lemmy](https://lemmy.ml/c/simplex), [Mastodon](https://mastodon.social/@simplex) ve [Nostr](https://snort.social/p/npub1exv22uulqnmlluszc4yk92jhs2e5ajcs6mu3t00a6avzjcalj9csm7d828).
- SimpleX Chat [ekip profili](#connect-to-the-team).
- [blog](https://simplex.chat/blog/) ve [RSS akışı](https://simplex.chat/feed.rss).
- [posta listesi](https://simplex.chat/#join-simplex) ile çok nadiren.
## Özel bir bağlantı kurun
Bağlantı kurmak ve mesajlaşmaya başlamak için arkadaşınızla bir bağlantı paylaşmanız veya yüz yüze veya görüntülü arama sırasında telefonundan bir QR kodu taramanız gerekir.
Bağlantıyı paylaştığınız kanalın güvenli olması gerekmez - size mesajı kimin gönderdiğini ve SimpleX bağlantınızın kurulduğunu onaylamanız yeterlidir.
<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/app1.png" alt="Make a private connection" height="360"> <img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/arrow.png" height="360"> <img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/app2.png" alt="Conversation" height="360"> <img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/arrow.png" height="360"> <img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/app3.png" alt="Video call" height="360">
Bağlandıktan sonra, [bağlantı güvenlik kodunu doğrulayabilirsiniz](./blog/20230103-simplex-chat-v4.4-disappearing-messages.md#connection-security-verification).
## Kullanıcı kılavuzu (YENİ)
Yeni [Kullanıcı kılavuzu](./docs/guide/README.md) bölümünden uygulama özellikleri ve ayarları hakkında bilgi edinin.
## SimpleX Chat'i çevirme konusunda yardım
Kullanıcılarımız ve [Weblate](https://hosted.weblate.org/engage/simplex-chat/) sayesinde, SimpleX Chat uygulamaları, web sitesi ve belgeleri diğer birçok dile çevrilmiştir.
SimpleX'in büyümesine yardımcı olmak için çevirmenlerimize katılın!
|bölge|dil|katkıda bulunan|[Android](https://play.google.com/store/apps/details?id=chat.simplex.app) ve [iOS](https://apps.apple.com/us/app/simplex-chat/id1605771084)|[website](https://simplex.chat)|Github docs|
|:----:|:-------:|:---------:|:---------:|:---------:|:---------:|
|🇬🇧 en|English | |✓|✓|✓|✓|
|ar|العربية |[jermanuts](https://github.com/jermanuts)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ar/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ar/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ar/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/ar/)||
|🇧🇬 bg|Български | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/bg/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/bg/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widget/simplex-chat/ios/bg/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/bg/)|||
|🇨🇿 cs|Čeština |[zen0bit](https://github.com/zen0bit)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/cs/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/cs/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/cs/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/cs/)|[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/cs)|
|🇩🇪 de|Deutsch |[mlanp](https://github.com/mlanp)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/de/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/de/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/de/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/de/)||
|🇪🇸 es|Español |[Mateyhv](https://github.com/Mateyhv)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/es/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/es/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/es/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/es/)||
|🇫🇮 fi|Suomi | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/fi/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/fi/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fi/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/fi/)||
|🇫🇷 fr|Français |[ishi_sama](https://github.com/ishi-sama)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/fr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/fr/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/fr/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/fr/)|[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/fr)|
|🇮🇱 he|עִברִית | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/he/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/he/)<br>-|||
|🇭🇺 hu|Magyar | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/hu/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/hu/)<br>-|||
|🇮🇹 it|Italiano |[unbranched](https://github.com/unbranched)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/it/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/it/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/it/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/it/)||
|🇯🇵 ja|日本語 | |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ja/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ja/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ja/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/ja/)||
|🇳🇱 nl|Nederlands|[mika-nl](https://github.com/mika-nl)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/nl/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/nl/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/nl/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/nl/)||
|🇵🇱 pl|Polski |[BxOxSxS](https://github.com/BxOxSxS)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pl/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pl/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pl/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/pl/)|||
|🇧🇷 pt-BR|Português||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/pt_BR/)<br>-|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/pt_BR/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/pt_BR/)||
|🇷🇺 ru|Русский ||[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/ru/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/ru/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/ru/)|||
|🇹🇭 th|ภาษาไทย |[titapa-punpun](https://github.com/titapa-punpun)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/th/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/th/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/th/)|||
|🇹🇷 tr|Türkçe | [ikirenk](https://github.com/ikirenk), [wiseweb-works](https://github.com/wiseweb-works/) |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/tr/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/tr/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/tr/)||[](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang/tr)|
|🇺🇦 uk|Українська| |[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/uk/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/uk/)|[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/uk/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/uk/)||
|🇨🇳 zh-CHS|简体中文|[sith-on-mars](https://github.com/sith-on-mars)<br><br>[Float-hu](https://github.com/Float-hu)|[![android app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/android/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/zh_Hans/)<br>[![ios app](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/ios/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/zh_Hans/)<br>&nbsp;|<br><br>[![website](https://hosted.weblate.org/widgets/simplex-chat/zh_Hans/website/svg-badge.svg)](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/zh_Hans/)||
Devam eden diller: Arapça, Japonca, Korece, Portekizce ve [diğerleri](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/#languages). Halihazırda eklenenlerin bazıları tamamlandıkça daha fazla dil ekleyeceğiz. Lütfen yeni diller önerin, [çeviri kılavuzu](./docs/TRANSLATIONS.md) dosyasını inceleyin ve bizimle iletişime geçin!
## Katkıda bulunun
Gelişime katılmanızı çok isteriz! Bize şu konularda yardımcı olabilirsiniz:
- Android uygulamasında kullandığınız [renk temasını](./docs/THEMES.md) paylaşın!
- sunucu barındırma, sohbet botu otomasyonları vb. hakkında bir öğretici veya tarif yazmak.
- SimpleX Chat bilgi tabanına katkıda bulunmak.
- gelişmekte olan özellikler - başlamanıza yardımcı olabilmemiz için lütfen sohbet yoluyla bize bağlanın.
## Lütfen bağışlarınızla bize destek olun
SimpleX Chat'e bağışta bulunan herkese çok teşekkür ederiz!
Kullanıcıların gizliliğine ve güvenliğine öncelik veriyoruz - desteğiniz olmadan bu mümkün olmazdı.
Kullanıcılarımıza verdiğimiz söz, SimpleX protokollerinin açık ve kamu malı olarak kalacağıdır - böylece herkes istemcilerin ve sunucuların gelecekteki uygulamalarını oluşturabilir. SimpleX platformunu e-posta ve web ile aynı ilkelere dayanır, ancak bunu çok daha özel ve güvenli bir şekilde oluşturuyoruz.
Bağışlarınız daha fazla fon toplamamıza yardımcı olur - herhangi bir miktar, bir fincan kahve fiyatı bile bizim için büyük bir fark yaratacaktır.
Bağış yapmak takip eden şekillerde mümkündür:
- [GitHub](https://github.com/sponsors/simplex-chat) (komisyonsuz) veya [OpenCollective](https://opencollective.com/simplex-chat) (~%10 komisyon).
- Bitcoin: bc1qd74rc032ek2knhhr3yjq2ajzc5enz3h4qwnxad
- Monero: 8568eeVjaJ1RQ65ZUn9PRQ8ENtqeX9VVhcCYYhnVLxhV4JtBqw42so2VEUDQZNkFfsH5sXCuV7FN8VhRQ21DkNibTZP57Qt
- BCH: bitcoincash:qq6c8vfvxqrk6rhdysgvkhqc24sggkfsx5nqvdlqcg
- Ethereum: 0xD9ee7Db0AD0dc1Dfa7eD53290199ED06beA04692
- USDT:
- Ethereum: 0xD9ee7Db0AD0dc1Dfa7eD53290199ED06beA04692
- Solana: 7JCf5m3TiHmYKZVr6jCu1KeZVtb9Y1jRMQDU69p5ARnu
- Başka coin ile bağış yapmak isterseniz lütfen sorunuz.
Teşekkürler,
Evgeny
SimpleX Chat kurucusu
## İçindekiler
- [Gizlilik neden önemlidir?](#gizlilik-neden-önemlidir)
- [Gizlilik ve güvenlik için SimpleX yaklaşımı](#gizlilik-ve-güvenlik-için-simplex-yaklaşımı)
- [Kimliğiniz, profiliniz, kişileriniz ve meta verileriniz için tam gizlilik](#kimliğiniz-profiliniz-kişileriniz-ve-meta-verileriniz-için-tam-gizlilik)
- [Spam ve kötüye kullanıma karşı en iyi koruma](#spam-ve-kötüye-kullanıma-karşı-en-iyi-koruma)
- [Verilerinizin tam sahipliği, kontrolü ve güvenliği](#verilerinizin-tam-sahipliği-kontrolü-ve-güvenliği)
- [Kullanıcıların kendi SimpleX ağları](#kullanıcıların-kendi-simplex-ağları)
- [Sıkça sorulan sorular](#sıkça-sorulan-sorular)
- [Haberler ve güncellemeler](#haberler-ve-güncellemeler)
- [Bir terminal uygulamasının hızlı kurulumu](#zap-bir-terminal-uygulamasının-hızlı-kurulumu)
- [SimpleX Platform tasarımı](#simplex-platform-tasarımı)
- [Gizlilik ve güvenlik: teknik ayrıntılar ve sınırlamalar](#gizlilik-ve-güvenlik-teknik-ayrıntılar-ve-sınırlamalar)
- [Geliştiriciler için](#geliştiriciler-için)
- [Yol Haritası](#yol-haritası)
- [Sorumluluk Reddi](#sorumluluk-reddi)
- [Güvenlik İrtibatı](#güvenlik-i̇rtibatı)
- [Lisans](#lisans)
## Gizlilik neden önemlidir?
Herkes iletişiminin gizliliğine ve güvenliğine önem vermelidir - saklayacak bir şey olmasa bile zararsız konuşmalar sizi tehlikeye atabilir.
En şok edici hikayelerden biri [Mohamedou Ould Salahi](https://en.wikipedia.org/wiki/Mohamedou_Ould_Slahi)'nin anılarında anlattığı ve Moritanya filminde gösterilen deneyimidir. Afganistan'daki akrabasıyla yaptığı bir telefon görüşmesinin ardından, saldırılardan önceki 10 yıl boyunca Almanya'da yaşamasına rağmen, 11 Eylül saldırılarına karıştığı şüphesiyle yargılanmadan Guantanamo kampına konuldu ve burada 15 yıl boyunca işkence gördü.
Uçtan uca şifrelenmiş bir mesajlaşma programı kullanmak yeterli değildir, hepimiz kişisel ağlarımızda kimlerle bağlantıda olduğumuzu ve gizliliğimizi koruyan mesajlaşma programlarını kullanmalıyız.
## Gizlilik ve güvenlik için SimpleX yaklaşımı
### Kimliğiniz, profiliniz, kişileriniz ve meta verileriniz için tam gizlilik
**Mevcut diğer mesajlaşma platformlarından farklı olarak SimpleX'te kullanıcılara atanmış hiçbir tanımlayıcı yoktur** - rastgele numaralar bile. Bu, SimpleX platform sunucularından ve herhangi bir gözlemciden gizleyerek kiminle iletişim kurduğunuzun gizliliğini korur. [Daha fazlası için okuyunuz](./docs/SIMPLEX.md#full-privacy-of-your-identity-profile-contacts-and-metadata).
### Spam ve kötüye kullanıma karşı en iyi koruma
SimpleX platformunda tanımlayıcınız olmadığından, tek seferlik bir davet bağlantısı veya isteğe bağlı geçici bir kullanıcı adresi paylaşmadığınız sürece sizinle iletişime geçilemez. [Daha fazlası için okuyunuz](./docs/SIMPLEX.md#the-best-protection-against-spam-and-abuse).
### Verilerinizin tam sahipliği, kontrolü ve güvenliği
SimpleX tüm kullanıcı verilerini istemci cihazlarda saklar, mesajlar yalnızca alınana kadar geçici olarak SimpleX aktarıcı sunucularında tutulur. [Daha fazlası için okuyunuz](./docs/SIMPLEX.md#complete-ownership-control-and-security-of-your-data).
### Kullanıcıların kendi SimpleX ağları
SimpleX'i kendi sunucularınızla kullanabilir ve uygulamalarda önceden yapılandırılmış sunucuları veya diğer SimpleX sunucularını kullanan kişilerle iletişim kurmaya devam edebilirsiniz. [Daha fazlası için okuyunuz](./docs/SIMPLEX.md#users-own-simplex-network).
## Sıkça sorulan sorular
1. _SimpleX herhangi bir kullanıcı tanımlayıcısı olmadan mesajları nasıl iletebilir?_ SimpleX'in nasıl çalıştığınııklayan [v2 sürüm duyurusu](./blog/20220511-simplex-chat-v2-images-files.md#the-first-messaging-platform-without-user-identifiers) bölümüne bakın.
2. _Neden sadece Signal kullanmayayım?_ Signal, kullanıcılarını ve onların bağlantılarını tanımlamak için telefon numaralarını kullanan merkezi bir platformdur. Bu, Signal'deki mesajlarınızın içeriği sağlam uçtan uca şifreleme ile korunurken, Signal tarafından görülebilen büyük miktarda meta veri olduğu anlamına gelir - kiminle ve ne zaman konuştuğunuz gibi.
3. _Kullanıcı kimliği gerektirmeyen Matrix, Session, Ricochet, Cwtch vb. uygulamalardan farkı nedir?_ Bu platformlar _gerçek kimlik_ gerektirmese de, mesajları iletmek için anonim kullanıcı kimliklerine güvenirler - örneğin bir kimlik anahtarı veya rastgele bir sayı olabilir. Anonim bile olsa kalıcı bir kullanıcı kimliği kullanmak, kullanıcının bağlantı grafiğinin gözlemciler ve/veya hizmet sağlayıcılar tarafından bilinmesi riskini doğurur ve bu bazı kullanıcıların anonimleştirilmesine yol açabilir. Aynı kullanıcı profili SimpleX dışında herhangi bir mesajlaşma programı üzerinden iki farklı kişiye bağlanmak için kullanılırsa, bu iki kişi aynı kişiye bağlı olup olmadıklarını teyit edebilirler - çünkü mesajlarda aynı kullanıcı tanımlayıcısını kullanırlar. SimpleX ile farklı kişilerle yaptığınız konuşmalar arasında ortak bir meta veri yoktur - ki bu başka hiçbir mesajlaşma platformunun sahip olmadığı bir kalite demektir.
## Haberler ve güncellemeler
Son ve önemli güncellemeler:
[14 Ağustos 2024. SimpleX ağı: Jack Dorsey ve Asymmetric'in yatırımı, yeni kullanıcı deneyimi ve özel mesaj yönlendirmesi ile v6.0 yayınlandı](./blog/20240814-simplex-chat-vision-funding-v6-private-routing-new-user-experience.md)
[4 Haziran 2024. SimpleX ağı: özel mesaj yönlendirme, IP adresi koruması ve sohbet temaları ile v5.8 yayınlandı](./blog/20240604-simplex-chat-v5.8-private-message-routing-chat-themes.md)
[26 Nisan 2024. SimpleX ağı: yasal olarak bağlayıcı şeffaflık, daha iyi çağrılar ve mesajlarla v5.7 yayınlandı.](./blog/20240426-simplex-legally-binding-transparency-v5-7-better-user-experience.md)
[23 Mart 2024. SimpleX ağı: gerçek gizlilik ve istikrarlı kar, protokoller için kar amacı gütmeyen kuruluşlar, kuantuma dayanıklı e2e şifreleme ve basit profil geçişi ile v5.6 yayınlandı.](./blog/20240323-simplex-network-privacy-non-profit-v5-6-quantum-resistant-e2e-encryption-simple-migration.md)
[14 Mart 2024. SimpleX Chat v5.6 beta: Signal çift ratchet algoritmasına kuantum direnci ekleniyor.](./blog/20240314-simplex-chat-v5-6-quantum-resistance-signal-double-ratchet-algorithm.md)
[24 Ocak 2024. SimpleX Chat: Linode'dan ücretsiz altyapı, özel notlar, grup geçmişi ve bağlantı için daha basit bir UX ile v5.5 yayınlandı.](./blog/20240124-simplex-chat-infrastructure-costs-v5-5-simplex-ux-private-notes-group-history.md)
[25 Kasım 2023. SimpleX Chat v5.4 yayınlandı: mobil ve masaüstü uygulamalarını kuantuma dayanıklı protokol ve çok daha iyi gruplar aracılığıyla bağlayın](./blog/20231125-simplex-chat-v5-4-link-mobile-desktop-quantum-resistant-better-groups.md).
[25 Eylül 2023. SimpleX Chat v5.3 yayınlandı: masaüstü uygulaması, yerel dosya şifreleme, geliştirilmiş gruplar ve dizin hizmeti](./blog/20230925-simplex-chat-v5-3-desktop-app-local-file-encryption-directory-service.md).
[22 Temmuz 2023. SimpleX Chat: v5.2 mesaj teslim makbuzlarıyla birlikte yayınlandı](./blog/20230722-simplex-chat-v5-2-message-delivery-receipts.md).
[23 Mayıs 2023. SimpleX Chat: v5.1 mesaj tepkileri ve kendini imha etme şifresiyle yayınlandı](./blog/20230523-simplex-chat-v5-1-message-reactions-self-destruct-passcode.md).
[22 Nisan 2023. SimpleX Chat: vizyon ve finansman, 1 gb'a kadar video ve dosyalarla v5.0 yayınlandı](./blog/20230422-simplex-chat-vision-funding-v5-videos-files-passcode.md).
[1 Mart 2023. SimpleX Dosya Aktarım Protokolü - büyük dosyaları verimli, özel ve güvenli bir şekilde gönderin, yakında SimpleX Sohbet uygulamalarına entegre edilecek.](./blog/20230301-simplex-file-transfer-protocol.md).
[8 Kasım 2022. Trail of Bits tarafından güvenlik denetimi, yeni web sitesi ve v4.2 yayınlandı](./blog/20221108-simplex-chat-v4.2-security-audit-new-website.md).
[Sep 28, 2022. v4.0: şifrelenmiş yerel sohbet veritabanı ve diğer birçok değişiklik](./blog/20220928-simplex-chat-v4-encrypted-database.md).
[Tüm güncellemeler](./blog)
## :zap: Bir terminal uygulamasının hızlı kurulumu
```sh
curl -o- https://raw.githubusercontent.com/simplex-chat/simplex-chat/stable/install.sh | bash
```
Sohbet istemcisi kurulduktan sonra, terminalinizden `simplex-chat` komutunu çalıştırmanız yeterlidir.
![simplex-chat](./images/connection.gif)
Daha fazlası için hakkında[terminal uygulamasını yükleme ve kullanma](./docs/CLI.md) kısmını okuyunuz.
## SimpleX Platform tasarımı
SimpleX, mesajları tek yönlü (simpleks) mesaj kuyrukları üzerinden eşzamansız olarak iletmek için yedekli, tek kullanımlık mesaj aktarım düğümleri kullanan, alıcı ve göndericinin anonimliğini sağlayan benzersiz bir ağ topolojisine sahip bir istemci-sunucu ağıdır.
P2P ağlarının aksine, tüm mesajlar bir veya birkaç sunucu düğümünden geçirilir ve bu düğümlerin kalıcılığa sahip olması bile gerekmez. Aslında, mevcut [SMP sunucu uygulaması](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#smp-server) bellek içi mesaj depolama kullanır ve yalnızca kuyruk kayıtlarını kalıcı hale getirir. SimpleX, mesajları iletmek için küresel katılımcı tanımlayıcıları kullanılmadığından P2P tasarımlarından daha iyi meta veri koruması sağlar ve [P2P ağlarının sorunlarından](./docs/SIMPLEX.md#comparison-with-p2p-messaging-protocols) kaçınır.
Federe ağların aksine, sunucu düğümleri **kullanıcıların kayıtlarına sahip değildir**, **birbirleriyle iletişim kurmazlar** ve **alıcılara teslim edildikten sonra mesajları** saklamazlar. SimpleX ağına katılan sunucuların tam listesini keşfetmenin bir yolu yoktur. Bu tasarım, tüm federe ağların sahip olduğu meta veri görünürlüğü sorununu ortadan kaldırır ve ağ genelindeki saldırılardan daha iyi korur.
Yalnızca istemci cihazlar kullanıcılar, onların kişileri ve grupları hakkında bilgi sahibidir.
Platform hedefleri ve teknik tasarım hakkında daha fazla bilgi için [SimpleX whitepaper](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/stable/protocol/overview-tjr.md) adresine bakın.
[SimpleX Mesajlaşma Protokolü](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/stable/protocol/simplex-messaging.md) üzerinden sohbet istemcileri arasında gönderilen mesajların biçimi için [SimpleX Sohbet Protokolü](./docs/protocol/simplex-chat.md) bölümüne bakın.
## Gizlilik ve güvenlik: teknik ayrıntılar ve sınırlamalar
SimpleX Chat devam eden bir çalışmadır - hazır olduklarında iyileştirmeler yayınlıyoruz. Mevcut durumun sizin kullanım senaryonuz için yeterince iyi olup olmadığına siz karar vermelisiniz.
Aşağıdaki bazı terimlerin anlaşılmasına ve çeşitli iletişim sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarının karşılaştırılmasına yardımcı olmak için iletişim sistemlerini tanımlamak için kullanılan bir [terimler sözlüğü](./docs/GLOSSARY.md) derledik.
Halihazırda uygulananlar:
1. SimpleX, en özel olanlar da dahil olmak üzere diğer tüm platformlar tarafından kullanılan kullanıcı profili tanımlayıcıları yerine [sıra başına ikili tanımlayıcılar](./docs/GLOSSARY.md#pairwise-pseudonymous-identifier) kullanır (her tek yönlü mesaj kuyruğu için 2 adres, iOS'ta push bildirimleri için isteğe bağlı 3. bir adres, kullanıcılar arasındaki her bağlantıda 2 kuyruk). Uygulama düzeyinde ağ grafiğini gözlemlemeyi daha zor hale getirir, çünkü `n` kullanıcı için `n * (n-1)` kadar mesaj kuyruğu olabilir.
2. [NaCl cryptobox](https://nacl.cr.yp.to/box.html) kullanarak her mesaj kuyruğunda [Uçtan uca şifreleme](./docs/GLOSSARY.md#end-to-end-encryption). Bu, gelecekte yedekliliğe izin vermek (her mesajı birkaç sunucudan geçirmek), aynı şifreli metnin farklı kuyruklarda olmasını önlemek (TLS tehlikeye atılırsa yalnızca saldırgan tarafından görülebilir) için eklenmiştir. Bu şifreleme için kullanılan şifreleme anahtarları döndürülmez, bunun yerine kuyrukları döndürmeyi planlıyoruz. Anahtar anlaşması için Curve25519 anahtarları kullanılır.
3. [Çift ratchet](./docs/GLOSSARY.md#double-ratchet-algorithm) ile iki kullanıcı (veya grup üyeleri) arasındaki her konuşmada uçtan uca şifreleme. Bu, Signal ve diğer birçok mesajlaşma uygulamasında kullanılan algoritmanın aynısıdır; [ileri gizlilik](./docs/GLOSSARY.md#forward-secrecy) (her mesaj kendi geçici anahtarıyla şifrelenir) ve [break-in recovery](./docs/GLOSSARY.md#post-compromise-security) özelliği (anahtarlar mesaj alışverişinin bir parçası olarak sık sık yeniden müzakere edilir) ile OTR mesajlaşma sağlar. İlk [anahtar anlaşması](./docs/GLOSSARY.md#key-agreement-protocol) için iki çift Curve448 anahtarı kullanılır, başlatan taraf bu anahtarları bağlantı bağlantısı üzerinden iletir, kabul eden taraf ise onay mesajının başlığında.
4. [Kuantum sonrası dirençli anahtar değişimi](./docs/GLOSSARY.md#post-quantum-cryptography) çift ratchet protokolünde *her ratchet adımında*. Daha fazlası için [bu yazıyı](./blog/20240314-simplex-chat-v5-6-quantum-resistance-signal-double-ratchet-algorithm.md) okuyun ve ayrıca kuantum sonrası anahtar döndürme ihtiyacınııklayan bu [Apple yayınına]( https://security.apple.com/blog/imessage-pq3/) bakınız.
5. Sunucudan alıcıya iletilen mesajlar için NaCL cryptobox kullanarak ek şifreleme katmanı. Bu katman, TLS içindeki sunucunun gönderilen ve alınan trafiği arasında ortak bir şifre metni olmasını önler (ve ortak tanımlayıcılar da yoktur).
6. Mesaj boyutu saldırılarını engellemek için çeşitli seviyelerde [içerik dolgusu](./docs/GLOSSARY.md#message-padding).
7. Mesajın sunucu tarafından alındığı zaman da dahil olmak üzere (saniyeye yuvarlanır) tüm mesaj meta verileri alıcılara şifreli bir zarf içinde gönderilir, bu nedenle TLS tehlikeye girse bile gözlemlenemez.
8. İstemci-sunucu bağlantıları için kriptografik algoritmalarla sınırlı olarak yalnızca TLS 1.2/1.3'e izin verilir: CHACHA20POLY1305_SHA256, Ed25519/Ed448, Curve25519/Curve448.
9. Tekrarlama saldırılarına karşı koruma sağlamak için SimpleX sunucuları, sıra başına geçici anahtarla imzalanmış her istemci komutunda, oturum kimliği olarak [tlsunique kanal bağlaması](https://www.rfc-editor.org/rfc/rfc5929.html) gerektirir.
10. IP adresinizi bilinmeyen mesajlaşma aktarıcılarından korumak ve mesaj başına aktarım anonimliği için (Tor/VPN bağlantı başına anonimlik ile karşılaştırıldığında), v6.0'dan itibaren tüm SimpleX Sohbet istemcileri varsayılan olarak özel mesaj yönlendirmesi kullanır. Daha fazlası için [bu yazıyı](./blog/20240604-simplex-chat-v5.8-private-message-routing-chat-themes.md#private-message-routing) okuyunuz.
11. IP adresinizi bilinmeyen dosya aktarıcılarından korumak için, SOCKS proxy etkinleştirilmediğinde SimpleX Chat istemcileri bilinmeyen sunuculardan dosya indirmeden önce bir onay ister.
12. IP adresinizi bilinen sunuculardan korumak için tüm SimpleX Chat istemcileri mesajlaşma sunucularına Tor üzerinden erişmeyi destekler - daha fazla ayrıntı için [v3.1 sürüm duyurusuna](./blog/20220808-simplex-chat-v3.1-chat-groups.md) bakınız.
13. Parola ile yerel veritabanı şifreleme - kişileriniz, gruplarınız ve gönderilen ve alınan tüm mesajlar şifreli olarak saklanır. SimpleX Chat'i v4.0'dan önce kullandıysanız, şifrelemeyi uygulama ayarları aracılığıyla etkinleştirmeniz gerekir.
14. Aktarım yalıtımı - farklı kullanıcı profillerinin trafiği için, isteğe bağlı olarak farklı kişiler ve grup üyesi bağlantıları için farklı TCP bağlantıları ve Tor devreleri kullanılır.
15. Görüşmeyi başka bir SMP aktarıcısına taşımak için manuel mesajlaşma kuyruğu rotasyonları.
16. [XFTP protokolü](https://simplex.chat/blog/20230301-simplex-file-transfer-protocol.html) kullanarak uçtan uca şifrelenmiş dosyalar gönderme.
17. Yerel olarak dosya şifreleme.
Eklemeyi planlıyoruz:
1. Otomatik mesaj kuyruğu rotasyonu ve yedeklilik. Şu anda iki kullanıcı arasında oluşturulan kuyruklar, kuyruk kullanıcı tarafından manuel olarak değiştirilene veya kişi silinene kadar kullanılmaktadır. Bu tanımlayıcıları geçici hale getirmek ve bazı TBC programlarına (örneğin, her X mesajda bir veya her X saatte/gün) göre döndürmek için otomatik kuyruk rotasyonu eklemeyi planlıyoruz.
2. Mesaj "karıştırma" - mesaj zamanına göre trafik korelasyonuna karşı koruma sağlamak için mesaj iletimine gecikme ekleme.
3. Tekrarlanabilir derlemeler - bu, geliştirme yığınının sınırlamasıdır, ancak bu sorunu çözmek için yatırım yapacağız. Kullanıcılar tüm uygulama ve hizmetleri kaynak kodundan oluşturmaya devam edebilirler.
4. Trafiği azaltmak ve IP adreslerini başka bir tarafça seçilen ve potansiyel olarak kontrol edilen aktarıcılardan gizlemek için XFTP aktarıcıları.
## Geliştiriciler için
Bunları yapabilirsiniz:
- mobil uygulamalarınıza sohbet işlevselliğini entegre etmek için SimpleX Chat kütüphanesini kullanın.
- Haskell'de sohbet botları ve hizmetleri oluşturun - [basit](./apps/simplex-bot/) ve daha fazlası için [gelişmiş sohbet botu örneği](./apps/simplex-bot-advanced/).
- SimpleX Chat terminal CLI'yi yerel bir WebSocket sunucusu olarak çalıştırarak herhangi bir dilde sohbet botları ve hizmetleri oluşturun. [TypeScript SimpleX Chat istemcisi](./packages/simplex-chat-client/) ve [JavaScript sohbet botu örneği](./packages/simplex-chat-client/typescript/examples/squaring-bot.js) bölümlerine bakın.
- Sohbet komutlarını tek tek çalıştırmak için [simplex-chat terminal CLI](./docs/CLI.md)'yi çalıştırın, örneğin kabuk betiği yürütmenin bir parçası olarak mesaj göndermek için.
SimpleX platformu ile geliştirme yapmayı düşünüyorsanız, her türlü tavsiye ve destek için lütfen iletişime geçin.
Sorularınızı sormak ve başarı hikayelerinizi paylaşmak için lütfen [#simplex-devs](https://simplex.chat/contact#/?v=1-2&smp=smp%3A%2F%2Fu2dS9sG8nMNURyZwqASV4yROM28Er0luVTx5X1CsMrU%3D%40smp4.simplex.im%2F6eHqy7uAbZPOcA6qBtrQgQquVlt4Ll91%23%2F%3Fv%3D1-2%26dh%3DMCowBQYDK2VuAyEAqV_pg3FF00L98aCXp4D3bOs4Sxv_UmSd-gb0juVoQVs%253D%26srv%3Do5vmywmrnaxalvz6wi3zicyftgio6psuvyniis6gco6bp6ekl4cqj4id.onion&data=%7B%22type%22%3A%22group%22%2C%22groupLinkId%22%3A%22XonlixcHBIb2ijCehbZoiw%3D%3D%22%7D) grubuna da katılın.
## Yol Haritası
- ✅ Herhangi bir bağımlılık olmadan bellek içi mesaj depolama özelliğine sahip SimpleX sunucusunu kolayca dağıtmak.
- ✅ Grup ve dosya destekli terminal (konsol) istemcisi.
- ✅ Linode üzerinde tek tıkla SimpleX sunucu kurulumu.
- ✅ Ek şifreleme katmanı ile çift cırcırlı protokol kullanarak uçtan uca şifreleme.
- ✅ Android ve iOS için mobil uygulamalar v1.
- ✅ Arka plan hizmetini kullanarak Android için özel anlık bildirimler.
- ✅ Haskell sohbet botu şablonları.
- ✅ v2.0 - mobil uygulamalarda görüntüleri ve dosyaları destekler.
- ✅ Sohbet geçmişini manuel olarak silme.
- ✅ Mobil uygulamalar üzerinden uçtan uca şifrelenmiş WebRTC sesli ve görüntülü aramalar.
- ✅ Apple Push Notification hizmetini kullanarak iOS için gizliliği koruyan anlık bildirimler.
- ✅ Sohbet veritabanı dışa ve içe aktarma.
- ✅ Mobil uygulamalarda sohbet grupları.
- ✅ Tor üzerinden mesajlaşma sunucularına bağlanma.
- ✅ Mesajlaşma sunucularına v3 gizli hizmetler olarak erişmek için çift sunucu adresleri.
- ✅ Sohbet arayüzleri, entegrasyonlar ve sohbet botları geliştirmek için sohbet sunucusu ve TypeScript istemci SDK'sı (duyuruya hazır).
- ✅ Her kişiyle yeni bir rastgele isim paylaşmak için gizli mod.
- ✅ Sohbet veritabanı şifrelemesi.
- ✅ Otomatik sohbet geçmişi silme.
- ✅ Gruplara katılmak ve grupların istikrarını artırmak için bağlantılar.
- ✅ Sesli mesajlar (kişi başına alıcının devre dışı bırakmasıyla).
- ✅ SMP sunucuları için temel kimlik doğrulama (yeni kuyruklar oluşturma yetkisi vermek için).
- ✅ Silinen mesajları görüntüleme, gönderene göre tam mesaj silme (kişi başına alıcı onayı ile).
- ✅ Ekran görüntülerini ve son uygulamalarda görüntülemeyi engellemek.
- ✅ Gelişmiş sunucu yapılandırması.
- ✅ Kaybolan mesajlar (kişi başına alıcı onayı ile).
- ✅ "Canlı" mesajlar.
- ✅ Ayrı bir bant dışı kanal üzerinden iletişim doğrulaması.
- ✅ Aynı sohbet veritabanında birden fazla kullanıcı profili.
- ✅ İsteğe bağlı olarak aynı TCP oturumunu birden fazla bağlantı için tekrar kullanmaktan kaçınmak.
- ✅ Mesaj taslaklarını koruma.
- ✅ Büyük dosyaların verimli ve özel gönderimi için optimize edilmiş dosya sunucusu.
- ✅ Geliştirilmiş sesli ve görüntülü aramalar.
- ✅ Eski Android işletim sistemini ve 32 bit CPU'ları destekle.
- ✅ Gizli sohbet profilleri.
- ✅ [XFTP protokolü](./blog/20230301-simplex-file-transfer-protocol.md) aracılığıyla büyük dosyaların gönderilmesi ve alınması.
- ✅ Video mesajları.
- ✅ Uygulama erişim şifresi.
- ✅ Geliştirilmiş Android uygulama kullanıcı arayüzü tasarımı.
- ✅ İsteğe bağlı alternatif erişim şifresi.
- ✅ Mesaj tepkileri
- ✅ Mesaj düzenleme geçmişi
- ✅ Büyük gruplarda daha az pil ve trafik kullanımı.
- ✅ Mesaj teslim onayı (kişi başına gönderici devre dışı bırakma ile).
- ✅ Masaüstü istemcisi.
- ✅ Uygulamada depolanan yerel dosyaların şifrelenmesi.
- ✅ Masaüstü uygulamasından mobil profilleri kullanma.
- ✅ Özel notlar.
- ✅ Video gönderimini iyileştirin (yerel olarak depolanan videoların şifrelenmesi dahil).
- ✅ Çift ratchet protokolünde kuantum sonrası dirençli anahtar değişimi.
- ✅ Göndericiler için mesaj teslim rölesi (alıcıların sunucularından IP adresini gizlemek ve trafiği azaltmak için).
- 🏗 Kararlılığı artırın ve pil kullanımını azaltın.
- 🏗 Yeni kullanıcılar için deneyimi iyileştirin.
- 🏗 Büyük gruplar, topluluklar ve kamu kanalları.
- Gizlilik ve güvenlik kaydırıcısı - tüm ayarları bir kerede yapmanın basit bir yolu.
- SMP kuyruk yedekliliği ve rotasyonu (manuel desteklenir).
- İletişim adresi üzerinden gönderilen bağlantı isteğine isteğe bağlı mesaj ekleyin.
- Geliştirilmiş gezinme ve konuşma içinde arama (alıntılanan mesajı genişletme ve kaydırma, arama sonuçlarına kaydırma vb.)
- Besleme/Yayınlar
- Mevcut kişilerle geçici/kaybolan/OTR görüşmeleri.
- Konumunuzu özel olarak paylaşın.
- Sohbetlerde özel etkileşim için web widget'ları.
- Programlanabilir sohbet otomasyonları / kuralları (otomatik yanıtlar / iletme / silme / gönderme, hatırlatıcılar vb.)
- Bağlantı ve keşfi kolaylaştırmak için isteğe bağlı DNS tabanlı kişi/grup adresleri için gizliliği koruyan kimlik sunucusu, ancak mesaj iletmek için kullanılmaz:
- Etki alanını kaybetseniz bile tüm kişilerinizi ve gruplarınızı saklayın.
- sunucu kişileriniz ve gruplarınız hakkında bilgi sahibi değildir.
- Yüksek kapasiteli çok düğümlü SMP röleleri.
## Sorumluluk Reddi
[SimpleX protokolleri ve güvenlik modeli](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/master/protocol/overview-tjr.md) gözden geçirildi ve v1.0.0'dan sonra birçok kırılma değişikliği ve iyileştirme yapıldı.
Güvenlik denetimi Ekim 2022'de [Trail of Bits](https://www.trailofbits.com/about) tarafından gerçekleştirildi ve düzeltmelerin çoğu v4.2.0'da yayınlandı - [duyuru](./blog/20221108-simplex-chat-v4.2-security-audit-new-website.md) adresine bakın.
SimpleX Chat hala nispeten erken aşamada bir platformdur (mobil uygulamalar Mart 2022'de yayınlandı), bu nedenle bazı hatalar ve eksik özellikler keşfedebilirsiniz. Düzeltilmesi veya geliştirilmesi gereken herhangi bir şeyi bize bildirirseniz gerçekten minnettar oluruz.
Uygulamada yapılandırılan varsayılan sunucular en iyi çaba temelinde sağlanır. Şu anda herhangi bir SLA garantisi vermiyoruz, ancak geçmişte sunucularımızın her biri %99,9'un üzerinde çalışma süresine sahipti.
Hiçbir üçüncü tarafa sunucularımıza veya sunucularımızdaki herhangi bir bilgiye erişim sağlamadık veya talep edilmedik. Bu tür bir erişim veya bilgi sağlamamız talep edilirse, gerekli yasal süreci takip edeceğiz.
Kullanıcıların IP adreslerini kaydetmiyoruz ve sunucularımızda herhangi bir trafik korelasyonu gerçekleştirmiyoruz. Aktarım düzeyinde güvenlik kritik önem taşıyorsa, mesajlaşma sunucularına erişmek için Tor veya benzeri bir ağ kullanmanız gerekir. Trafik korelasyonu fırsatlarını azaltmak için istemci uygulamalarını geliştireceğiz.
Lütfen daha fazlası için [Gizlilik Politikasını](./PRIVACY.md) okuyunuz.
## Güvenlik İrtibatı
Güvenlik açıklarını bize nasıl bildireceğiniz konusunda lütfen [Güvenlik Politikamıza](./docs/SECURITY.md) bakın. Düzeltme ve açıklamayı koordine edeceğiz.
Lütfen güvenlik açıklarını GitHub sorunları aracılığıyla bildirmeyin.
## Lisans
[AGPL v3](./LICENSE)
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/apple_store.svg" alt="iOS app" height="42">](https://apps.apple.com/us/app/simplex-chat/id1605771084)
&nbsp;
[![Android app](https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/google_play.svg)](https://play.google.com/store/apps/details?id=chat.simplex.app)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/f_droid.svg" alt="F-Droid" height="41">](https://app.simplex.chat)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/testflight.png" alt="iOS TestFlight" height="41">](https://testflight.apple.com/join/DWuT2LQu)
&nbsp;
[<img src="https://github.com/simplex-chat/.github/blob/master/profile/images/apk_icon.png" alt="APK" height="41">](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/releases/latest/download/simplex.apk)

964
docs/lang/tr/SERVER.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,964 @@
---
title: Kendi SMP Sunucunuzu Barındırma
revision: 03.06.2024
---
| Son Güncellenme 28.05.2024 | Diller: TR, [EN](/docs/SERVER.md), [FR](/docs/lang/fr/SERVER.md), [CZ](/docs/lang/cs/SERVER.md), [PL](/docs/lang/pl/SERVER.md) |
### İçindekiler Tablosu
- [Kendi SMP Sunucunuzu Barındırma](#kendi-smp-sunucunuzu-barındırma)
- [Genel Bakış](#genel-bakış)
- [Kurulum](#kurulum)
- [Konfigürasyon](#konfigürasyon)
- [Etkileşimli](#etkileşimli)
- [Komut satırı seçenekleri aracılığıyla](#komut-satırı-seçenekleri-aracılığıyla)
- [Daha fazla yapılandırma](#daha-fazla-yapılandırma)
- [Sunucu güvenliği](#sunucu-güvenliği)
- [Başlatma](#başlatma)
- [Özel anahtarlar](#özel-anahtarlar)
- [Çevrimiçi sertifika rotasyonu](#çevrimiçi-sertifika-rotasyonu)
- [Tor: kurulum ve yapılandırma](#tor-kurulum-ve-yapılandırma)
- [Onion adresi için kurulum](#onion-adresi-için-kurulum)
- [SMP PROXY için SOCKS bağlantı noktası](#smp-proxy-için-socks-bağlantı-noktası)
- [Sunucu bilgi sayfası](#sunucu-bilgi-sayfası)
- [Dokümantasyon](#dokümantasyon)
- [SMP sunucu adresi](#smp-sunucu-adresi)
- [Systemd komutları](#systemd-komutları)
- [İzleme](#i̇zleme)
- [SMP sunucunuzu güncelleme](#smp-sunucunuzu-güncelleme)
- [Uygulamayı sunucuyu kullanacak şekilde yapılandırma](#uygulamayı-sunucuyu-kullanacak-şekilde-yapılandırma)
# Kendi SMP Sunucunuzu Barındırma
## Genel Bakış
SMP sunucusu, SimpleX ağında mesajları iletmek için kullanılan röle sunucusudur. SimpleX Chat uygulamalarının önceden ayarlanmış sunucuları vardır (mobil uygulamalar için bunlar smp11, smp12 ve smp14.simplex.im'dir), ancak diğer sunucuları kullanmak için uygulama yapılandırmasını kolayca değiştirebilirsiniz.
SimpleX istemcileri, mesajları almak için hangi sunucunun kullanılacağını yalnızca her bir kişi (veya bir grup üyesi ile grup bağlantısı) için ayrı ayrı belirler ve teslimat adresi değişebileceğinden bu sunucular yalnızca geçicidir.
_Lütfen dikkat_: Uygulama yapılandırmasında sunucuları değiştirdiğinizde, bu yalnızca yeni kişiler için hangi sunucuların kullanılacağını etkiler, mevcut kişiler otomatik olarak yeni sunuculara taşınmaz, ancak kişi/üye bilgileri sayfalarındaki ["Alıcı adresini değiştir"](../blog/20221108-simplex-chat-v4.2-security-audit-new-website.md#change-your-delivery-address-beta) düğmesini kullanarak bunları manuel olarak taşıyabilirsiniz - gelecekte otomatik hale getirilecektir.
## Kurulum
1. İlk olarak `smp-server`ı yükleyin:
- Manuel dağıtım (aşağıya bakın)
- Yarı-otomatik dağıtım:
- [Kurulum komut dosyası](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-installation-script)
- [Docker konteyner](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-docker)
- [Linode Marketyeri](https://www.linode.com/marketplace/apps/simplex-chat/simplex-chat/)
Manuel kurulum bazı ön işlemler gerektirir:
1. Binary dosyayı yükleyin:
- Önceden derlenmiş binary dosyaları kullanma:
```sh
curl -L https://github.com/simplex-chat/simplexmq/releases/latest/download/smp-server-ubuntu-20_04-x86-64 -o /usr/local/bin/smp-server && chmod +x /usr/local/bin/smp-server
```
- Kaynaktan derleme:
Lütfen [Kaynaktan derleme: Dağıtımınızı kullanma](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-your-distribution) bölümüne bakın
2. `smp-server` için kullanıcı ve grup oluşturun:
```sh
sudo useradd -m smp
```
3. Gerekli dizinleri oluşturun ve izinleri atayın:
```sh
sudo mkdir -p /var/opt/simplex /etc/opt/simplex
sudo chown smp:smp /var/opt/simplex /etc/opt/simplex
```
4. Güvenlik duvarında `smp-server` bağlantı noktasına izin verin:
```sh
# Ubuntu için
sudo ufw allow 5223/tcp
# Fedora için
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=5223/tcp && \
sudo firewall-cmd --reload
```
5. **Opsiyonel** - Eğer `systemd` ile dağıtım kullanıyorsanız, aşağıdaki içeriğe sahip `/etc/systemd/system/smp-server.service` dosyasını oluşturun:
```sh
[Unit]
Description=SMP server systemd service
[Service]
User=smp
Group=smp
Type=simple
ExecStart=/usr/local/bin/smp-server start +RTS -N -RTS
ExecStopPost=/usr/bin/env sh -c '[ -e "/var/opt/simplex/smp-server-store.log" ] && cp "/var/opt/simplex/smp-server-store.log" "/var/opt/simplex/smp-server-store.log.bak"'
LimitNOFILE=65535
KillSignal=SIGINT
TimeoutStopSec=infinity
[Install]
WantedBy=multi-user.target
```
Ve `sudo systemctl daemon-reload` komutunu çalıştırın.
## Konfigürasyon
Hangi seçeneklerin mevcut olduğunu görmek için `smp-server` komutunu bayraklar olmadan çalıştırın:
```sh
sudo su smp -c smp-server
...
Mevcut komutlar:
init Sunucuyu canlandır - etc/opt/simplex ve
/var/opt/simplex dizinlerini ve yapılandırma dosyalarını oluşturur
start Sunucuyu başlat (yapılandırma:
/etc/opt/simplex/smp-server.ini)
delete Yapılandırma ve günlük dosyalarını silme
```
Daha fazla yardımı `sudo su smp -c "smp-server <komut> -h"` komutunu çalıştırarak alabilirsiniz.
Bundan sonra `smp-server`ı yapılandırmamız gerekiyor:
### Etkileşimli
Aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
sudo su smp -c "smp-server init"
```
Dikkate alınması gereken birkaç seçenek vardır:
<!---
I purposely didn't directly translate the English entries in this section,
because the interface still doesn't support Turkish and users will see the original English text.
Instead, I use 'TR: Long translated TEXT'
-->
- `Enable store log to restore queues and messages on server restart (Yn):`
TR: _Sunucu yeniden başlatıldığında kuyrukları ve mesajları geri yüklemek için depolama günlüğünü etkinleştir (EVEThayır)_
Sunucu yeniden başlatıldığında bağlantıları ve mesajları kaydetmeyi ve geri yüklemeyi etkinleştirmek için `y` girin.
_Lütfen dikkat_: sunucuyu yeniden başlatmak için SIGINT kullanmak önemlidir, aksi takdirde teslim edilmemiş mesajlar geri yüklenmeyecektir. Bağlantılar, sunucunun nasıl yeniden başlatıldığına bakılmaksızın geri yüklenecektir, çünkü mesajların aksine, her değişiklikte yalnızca ekleme günlüğüne eklenirler.
- `Enable logging daily statistics (yN):`
TR: _Günlük istatistiklerin günlüğe kaydedilmesini etkinleştir (EVEThayır)_
CSV formatında günlük istatistiklerini etkinleştirmek için `y` girin, örneğin `Grafana`da toplu kullanım grafiklerini göstermek için kullanılabilirler.
Bu istatistikler, oluşturulan, güvence altına alınan ve silinen kuyrukların, gönderilen ve alınan mesajların günlük sayılarını ve ayrıca aktif kuyrukların (yani, herhangi bir mesaj için kullanılan kuyruklar) günlük, haftalık ve aylık sayılarını içerir. Bu bilgilerin, farklı kuyrukların aynı kullanıcılara ait olduğunu ilişkilendirmeye izin verecek herhangi bir şey içermediğine inanıyoruz, ancak bunun herhangi bir şekilde istismar edilebileceğini düşünüyorsanız, lütfen gizlilik içinde [bize bildirin](./SECURITY.md).
- `Require a password to create new messaging queues?`
TR: _Yeni mesajlaşma kuyrukları oluşturmak için parola mı gerekiyor?_
`Enter`a basın veya `smp-server`ı parola ile korumak için rastgele parolanızı girin veya parola korumasını devre dışı bırakmak için `n` tuşuna basın.
- `Enter server FQDN or IP address for certificate (127.0.0.1):`
TR: _Sertifika için sunucu FQDN'sini veya IP adresini girin (127.0.0.1):_
Smp-sunucunuzun üzerinde çalıştığı domain veya ip adresinizi girin - sunucu sertifikalarına dahil edilecek ve ayrıca sunucu adresinin bir parçası olarak yazdırılacaktır.
### Komut satırı seçenekleri aracılığıyla
Aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
sudo su smp -c "smp-server init -h"
...
Mevcut seçenekler:
-l,--store-log Kalıcılık için mağaza günlüğünü etkinleştirin
-s,--daily-stats Günlük sunucu istatistiklerinin günlüğe kaydedilmesini etkinleştirme
-a,--sign-algorithm ALG TLS sertifikaları için kullanılan imza algoritması:
ED25519, ED448 (varsayılan: ED448)
--ip IP Sunucu IP adresi,FQDN sağlanmamışsa
TLS çevrimiçi sertifikası için Ortak Ad olarak kullanılır
(varsayılan: "127.0.0.1")
-n,--fqdn FQDN TLS çevrimiçi sertifikası için Ortak Ad olarak kullanılan
sunucu FQDN'si
--no-password Parola olmadan yeni kuyruklar oluşturmaya izin ver
--password PASSWORD Yeni mesajlaşma kuyrukları oluşturmak için şifre belirleme
-y,--yes Komut satırı seçeneklerini kullanarak
etkileşimli olmayan başlatma
-h,--help Bu yardım metnini göster
```
Kullanım durumunuz için hangi bayrakların gerekli olduğunu belirlemeli ve ardından interaktif olmayan başlatma için `smp-server init` komutunu `-y` bayrağı ile çalıştırmalısınız:
```sh
sudo su smp -c "smp-server init -y -<bayraklarınız> <sizin seçenekleriniz>"
```
Örnek çalıştırma:
```sh
sudo su smp -c "smp-server init -y -l --ip 192.168.1.5 --password test"
```
`smp-server` ile yapılandırmanızı başlatmak için:
- sunucu yeniden başlatıldığında bağlantıları ve mesajları geri yükleme (`-l` bayrağı),
- IP adresi `192.168.1.5`,
- `smp-server`ı `test` parolası ile koruyun.
---
Bundan sonra, kurulumunuz tamamlanmıştır ve teminal çıktınızda buna benzer bir şey görmelisiniz:
<!--- For the same reason, it was left as it was, not translated. -->
```sh
Certificate request self-signature ok
subject=CN = 127.0.0.1
Server initialized, you can modify configuration in /etc/opt/simplex/smp-server.ini.
Run `smp-server start` to start server.
----------
You should store CA private key securely and delete it from the server.
If server TLS credential is compromised this key can be used to sign a new one, keeping the same server identity and established connections.
CA private key location: /etc/opt/simplex/ca.key
----------
SMP server v3.4.0
Fingerprint: d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=
Server address: smp://d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=:V8ONoJ6ICwnrZnTC_QuSHfCEYq53uLaJKQ_oIC6-ve8=@<hostnames>
```
Yukarıdaki sunucu adresi istemci yapılandırmanızda kullanılmalıdır ve sunucu şifresi eklediyseniz, bu şifre yalnızca sunucunuzu kullanarak mesajları almasına izin vermek istediğiniz diğer kişilerle paylaşılmalıdır (tüm kişileriniz mesaj gönderebilecektir - şifre gerektirmez). Başlatma sırasında IP adresini veya ana bilgisayar adlarını geçtiyseniz, bunlar sunucu adresinin bir parçası olarak yazdırılacaktır, aksi takdirde `<hostnames>` yerine gerçek sunucu ana bilgisayar adlarını yazın.
## Daha fazla yapılandırma
Oluşturulan tüm yapılandırma, her parametre için bir açıklama ile birlikte, daha fazla özelleştirme için `/etc/opt/simplex/smp-server.ini` yapılandırma dosyası içinde mevcuttur. Smp-server sürümüne bağlı olarak, yapılandırma dosyası aşağıdaki gibi görünür:
```ini
[INFORMATION]
# AGPLv3 lisansı, herhangi bir kaynak kodu değişikliğini
# sunucunun son kullanıcılarına sunmanızı gerektirir.
# LİSANS: https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/stable/LICENSE
# Sunucu kaynak kodunun herhangi bir şekilde değiştirilmesi durumunda doğru kaynak kodu URI'sini ekleyin.
# Diğer bilgi alanları mevcutsa, kaynak kodu özelliği de mevcut OLMALIDIR.
source_code: https://github.com/simplex-chat/simplexmq
# Aşağıdaki tüm bilgilerin bildirilmesi isteğe bağlıdır, bu alanlardan herhangi biri atlanabilir.
# Sunucu kullanım koşulları ve değişiklikleri.
# Herhangi bir değişiklikle birlikte standart koşulların ayrı bir belgede kullanılması tavsiye edilir.
# usage_conditions: https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/blob/stable/PRIVACY.md
# condition_amendments: link
# Sunucu ve operatörün konumu.
server_country: <SUNUCU_KONUMUNUZ>
operator: <ADINIZ>
operator_country: <KONUMUNUZ>
website: <EĞER_VARSA_WEBSITE>
# İdari irtibatlar.
#admin_simplex: SimpleX address
admin_email: <EPOSTA>
# admin_pgp:
# admin_pgp_fingerprint:
# Şikayetler ve geri bildirimler için iletişim bilgileri.
# complaints_simplex: SimpleX address
complaints_email: <ŞİKAYET_EPOSTASI>
# complaints_pgp:
# complaints_pgp_fingerprint:
# Barındırma sağlayıcısı.
hosting: <BARINDIRMA_SAĞLAYICISI_ADI>
hosting_country: <BARINDIRMA_SAĞLAYICISI_KONUMU>
[STORE_LOG]
# Sunucu kalıcılık için STM belleği kullanır,
# yeniden başlatıldığında kaybolacaktır (örneğin, redis'te olduğu gibi).
# Bu seçenek yalnızca günlük eklemek için bellek tasarrufu sağlar,
# ve sunucu başlatıldığında geri yüklenir.
# Günlük başlangıçta sıkıştırılır (silinen nesneler kaldırılır).
enable: on
# Teslim edilmeyen mesajlar isteğe bağlı olarak kaydedilir ve sunucu yeniden başlatıldığında geri yüklenir,
# bir sonraki yeniden başlatmaya kadar .bak dosyasında korunur.
restore_messages: on
expire_messages_days: 21
# Günlük sunucu istatistiklerini CSV dosyasına kaydetme
log_stats: on
[AUTH]
# Yeni mesajlaşma kuyrukları oluşturmayı tamamen yasaklamak için new_queues seçeneğini kapalı olarak ayarlayın.
# Bu, sunucuyu hizmet dışı bırakmak istediğinizde yararlı olabilir, ancak henüz tüm bağlantılar değiştirilmemiştir.
new_queues: on
# Yeni mesajlaşma kuyrukları oluşturmak üzere temel kimlik doğrulamasını etkinleştirmek için create_password seçeneğini kullanın.
# Parola, istemci yapılandırmasında sunucu adresinin bir parçası olarak kullanılmalıdır:
# smp://fingerprint:password@host1,host2
# Şifre bağlanan kişilerle paylaşılmayacaktır, sadece siz sunucunuzda
# mesajlaşma kuyrukları oluşturmasına izin vermek istediğiniz kullanıcılarla paylaşmalısınız.
# create_password: yeni kuyruklar oluşturmak için şifre (boşluksuz yazdırılabilir herhangi bir ASCII karakteri, '@', ':' ve '/')
[TRANSPORT]
# host yalnızca başlangıçta sunucu adresini yazdırmak için kullanılır
host: <sunucunuzun doman veya ip adresi>
port: 5223
log_tls_errors: off
websockets: off
# control_port: 5224
[PROXY]
# SMP proxy istemcisi için ağ yapılandırması.
# 'host_mode' 'public' (varsayılan) veya 'onion' olabilir.
# Birden fazla ana bilgisayar adına sahip hedef sunucular için tercih edilen ana bilgisayar adını tanımlar.
# host_mode: public
# required_host_mode: off
# Ayrı proxy istatistikleri olarak saymak için çalıştırdığınız aktarıcıların etki alanı sonekleri (boşluk bırakılarak ayrılmış).
# own_server_domains: <alan adı son ekleriniz>
# İletileri hedef sunuculara iletmek için SOCKS proxy bağlantı noktası.
# Gelen tek atlamalı istekler için ayrı bir SOCKS proxy örneğine ihtiyacınız olabilir.
# socks_proxy: localhost:9050
# SOCKS proxy'nin yalnızca .onion hedef ana bilgisayarları için kullanılması için `socks_mode' 'onion' olabilir (varsayılan)
# veya tüm hedef ana bilgisayarlar için kullanılmak üzere 'always' (bir .onion sunucusu ise kullanılabilir).
# socks_mode: onion
# Bir istemcinin proxy komutlarını paralel olarak işlemek için oluşturabileceği iş parçacığı sayısını sınırlayın.
# client_concurrency: 32
[INACTIVE_CLIENTS]
# Etkin olmayan istemcileri kontrol etmek için TTL ve aralık
disconnect: off
# ttl: 43200
# check_interval: 3600
[WEB]
# Sunucu bilgileri ve qr kodları/bağlantıları için statik mini site oluşturma yolunu ayarlayın
static_path: /var/opt/simplex/www
# Bu bağlantı noktasında gömülü bir sunucu çalıştırın
# Onion siteleri herhangi bir portu kullanabilir ve bunu gizli hizmet yapılandırmasına kaydedebilir.
# 80 numaralı bağlantı noktasında çalıştırmak işlem yeteneklerinin ayarlanmasını gerektirebilir.
# http: 8000
# Port, sertifika ve anahtar dosyaları sağlarsanız gömülü bir TLS web sunucusu da çalıştırabilirsiniz.
# Onion adresinde röle çalıştırmak için gerekli değildir.
# https: 443
# cert: /etc/opt/simplex/web.cert
# key: /etc/opt/simplex/web.key
```
## Sunucu güvenliği
### Başlatma
smp-server yapılandırmasını doğrudan sunucu üzerinde başlatmak uygun olsa da, operatörlerin SMP sunucusu CA özel anahtarınızı korumak için smp-server'ı tamamen çevrimdışı olarak başlatmaları **ÖNERİLİR**.
Sunucuyu çevrimdışı olarak hızlı bir şekilde başlatmak için aşağıdaki adımları izleyin:
1. Docker'ı sisteminize yükleyin.
2. [smp-server](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-docker)'ı yerel olarak dağıtın.
3. Konteyneri yok edin. İlgili tüm yapılandırma dosyaları ve anahtarları `$HOME/simplex/smp/config` adresinde bulunacaktır.
4. `CA` özel anahtarınızı (`ca.key`) güvenli bir yere taşıyın. Daha fazla açıklama için bir sonraki bölüme bakın: [Sunucu güvenliği: Özel anahtarlar](#özel-anahtarlar).
5. **CA anahtarı hariç** diğer tüm yapılandırma dosyalarını sunucuya kopyalayın:
```sh
rsync -hzasP $HOME/simplex/smp/config/ <sunucu_kullanıcısı>@<sunucu_adresi>:/etc/opt/simplex/
```
### Özel anahtarlar
Smp sunucusuna bağlantı bir TLS bağlantısı üzerinden gerçekleşir. TLS el sıkışması sırasında istemci, smp-sunucu CA ve sunucu sertifikalarını, parmak izini sunucu adresinde bulunanla karşılaştırarak doğrular. Sunucu TLS kimlik bilgisi tehlikeye girerse, bu anahtar aynı sunucu kimliğini ve kurulan bağlantıları koruyarak yenisini imzalamak için kullanılabilir. smp-sunucunuzu kötü aktörlerden korumak için, operatörlerin CA özel anahtarını güvenli bir yere taşımaları **TAVSİYE EDİLİR**. Bu şu olabilir:
- [Tails](https://tails.net/) [kalıcı ve şifrelenmiş depolama](https://tails.net/doc/persistent_storage/create/index.en.html) ile canlı usb sürücü.
- Çevrimdışı Linux dizüstü bilgisayar.
- Bitwarden.
- Güvenlik gereksinimlerinizi karşılayan diğer tüm güvenli depolar.
CA anahtarlarınızı güvence altına almak için adımları izleyin:
1. SSH aracılığıyla sunucunuza giriş yapın.
2. CA anahtarını bu dosyadan güvenli bir yere kopyalayın:
```sh
/etc/opt/simplex/ca.key
```
3. CA anahtarını sunucudan silin. **Lütfen CA anahtarınızı güvenli bir yere kaydettiğinizden emin olun**. Aksi takdirde, [çevrimiçi sertifikayı döndürme](#çevrimiçi-sertifika-rotasyonu) özelliğini kaybedersiniz:
```sh
rm /etc/opt/simplex/ca.key
```
### Çevrimiçi sertifika rotasyonu
smp sunucularının operatörlerinin çevrimiçi sertifikayı düzenli olarak (örneğin her 3 ayda bir) rotasyona tabi tutmaları **TAVSİYE EDİLİR**. Bunu yapmak için aşağıdaki adımları izleyin:
1. İlgili klasörler oluşturun:
```sh
mkdir -p $HOME/simplex/smp/config
```
1. Yapılandırma dosyalarını sunucudan yerel makineye kopyalayın (henüz yapmadıysanız):
```sh
rsync -hzasP <sunucu_kullanıcısı>@<sunucu_adresi>:/etc/opt/simplex/ $HOME/simplex/smp/config/
```
2. CA özel anahtarınızı güvenli bir yerden yerel makineye **Kopyalayın** ve `ca.key` olarak adlandırın.
3. En son `smp-server` ikili dosyasını [Github sürümlerinden](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/releases) indirin:
```sh
curl -L 'https://github.com/simplex-chat/simplexmq/releases/latest/download/smp-server-ubuntu-20_04-x86-64' -o smp-server
```
4. `smp-server` binary dosyasını `$PATH` dosyanıza ekleyin ve çalıştırılabilir hale getirin:
```sh
sudo mv smp-server /usr/local/bin/ && chmod +x /usr/local/bin/smp-server
```
5. smp-server yapılandırmasına giden yolunuzu yapılandırmak için bir değişkeni dışa aktarın:
```sh
export SMP_SERVER_CFG_PATH=$HOME/simplex/smp/config
```
6. Aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
smp-server cert
```
Bu komut çıktısı yazdırılmalıdır:
<!--- For the same reason, it was left as it was, not translated. -->
```sh
Certificate request self-signature ok
subject=CN = <domain veya IP adresiniz>
Generated new server credentials
----------
You should store CA private key securely and delete it from the server.
If server TLS credential is compromised this key can be used to sign a new one, keeping the same server identity and established connections.
CA private key location:
$HOME/simplex/smp/config/ca.key
----------
```
7. CA anahtarını yapılandırma klasöründen kaldırın (bir yedeğiniz olduğundan emin olun!):
```sh
rm $HOME/simplex/smp/config/ca.key
```
8. Sunucuya yeni sertifikalar yükleyin:
```sh
rsync -hzasP $HOME/simplex/smp/config/ <sunucu_kullanıcısı>@<sunucu_adresi>:/etc/opt/simplex/
```
9. SSH üzerinden sunucuya bağlanın ve hizmeti yeniden başlatın:
```sh
ssh <sunucu_kullanıcısı>@<sunucu_adresi> "systemctl restart smp-server"
```
10. Tamamdır!
## Tor: kurulum ve yapılandırma
### Onion adresi için kurulum
SMP-sunucusu [Tor](https://www.torproject.org) ağı üzerinden erişilebilir olacak şekilde de konuşlandırılabilir. Aşağıdaki komutları `root` kullanıcısı olarak çalıştırın.
1. Tor'u yükleyin:
Ubuntu/Debian tabanlı dağıtımlar kullandığınızı varsayıyoruz. Eğer kullanmıyorsanız, lütfen [resmi̇ tor belgeleri̇](https://community.torproject.org/onion-services/setup/install/) adresine veya dağıtım kılavuzunuza bakın.
- Resmi Tor PPA deposunu yapılandırın:
```sh
CODENAME="$(lsb_release -c | awk '{print $2}')"
echo "deb [signed-by=/usr/share/keyrings/tor-archive-keyring.gpg] https://deb.torproject.org/torproject.org ${CODENAME} main
deb-src [signed-by=/usr/share/keyrings/tor-archive-keyring.gpg] https://deb.torproject.org/torproject.org ${CODENAME} main" > /etc/apt/sources.list.d/tor.list
```
- Depo anahtarını içe aktarın:
```sh
curl --proto '=https' --tlsv1.2 -sSf https://deb.torproject.org/torproject.org/A3C4F0F979CAA22CDBA8F512EE8CBC9E886DDD89.asc | gpg --dearmor | tee /usr/share/keyrings/tor-archive-keyring.gpg >/dev/null
```
- Depo dizinini güncelleyin:
```sh
apt update
```
- `tor` paketini yükleyin:
```sh
apt install -y tor deb.torproject.org-keyring
```
2. Tor'u yapılandırın:
- Dosya yapılandırması:
Tor yapılandırmasını tercih ettiğiniz editör ile açın (`nano`, `vim`, `emacs`, vb.):
```sh
vim /etc/tor/torrc
```
Ve aşağıdaki satırları yapılandırmanın altına ekleyin. Lütfen `#` ile başlayan satırlara dikkat edin: bu, her bir seçenekle ilgili yorumlardır.
```sh
# Günlüğü etkinleştir (aksi takdirde, tor onion adresini dağıtmıyor gibi görünüyor)
Log notice file /var/log/tor/notices.log
# Tek atlamalı yönlendirmeyi etkinleştirin (aşağıdaki 2 seçenek üçüncünün bağımlılıklarıdır) - Sunucunun daha düşük anonimliği pahasına gecikmeyi azaltacaktır - SMP-sunucu onion adresi istemcilerde genel adresle birlikte kullanıldığından, bu tamamdır. SMP-sunucuyu yalnızca onion adresiyle konuşlandırırsanız, bunun yerine standart yapılandırmayı korumak isteyebilirsiniz.
SOCKSPort 0
HiddenServiceNonAnonymousMode 1
HiddenServiceSingleHopMode 1
# smp-server gizli hizmet ana bilgisayar dizini ve bağlantı noktası eşlemeleri
HiddenServiceDir /var/lib/tor/simplex-smp/
HiddenServicePort 5223 localhost:5223
```
- Dizinler oluşturun:
```sh
mkdir /var/lib/tor/simplex-smp/ && chown debian-tor:debian-tor /var/lib/tor/simplex-smp/ && chmod 700 /var/lib/tor/simplex-smp/
```
3. Tor'u başlat:
`systemd` hizmetini etkinleştirin ve tor'u başlatın. Resmi `tor` ilk başlangıçta biraz inatçıdır ve onion host adresi oluşturmayabilir, bu yüzden her ihtimale karşı yeniden başlatıyoruz.
```sh
systemctl enable --now tor && systemctl restart tor
```
4. Onion ana bilgisayarını görüntüleyin:
Onion ana bilgisayar adresinizi görüntülemek için aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
cat /var/lib/tor/simplex-smp/hostname
```
### SMP PROXY için SOCKS bağlantı noktası
`v5.8.0-beta.0`dan başlayan SMP-sunucu sürümleri, Tor kullanmayan istemcilerin erişebilmesi için yalnızca [Tor](https://www.torproject.org) ağı üzerinden kullanılabilen smp sunucularını PROXY edecek şekilde yapılandırılabilir. Aşağıdaki komutları `root` kullanıcısı olarak çalıştırın.
1. Tor'u [önceki bölümde](#onion-adresi-için-kurulum) açıklandığı gibi yükleyin
2. Yeni bir Tor daemon örneği oluşturmak için aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
tor-instance-create tor2
```
3. `Tor2` yapılandırmasınıın ve içeriğini aşağıdaki satırlarla değiştirin:
```sh
vim /etc/tor/instances/tor2/torrc
```
```sh
# Systemd daemon için tor günlüğü
Log notice syslog
# Socks proxy için yerel 9050 bağlantı noktasını dinleyin
SocksPort 9050
```
3. Başlangıçta hizmeti etkinleştirin ve daemon'u başlatın:
```sh
systemctl enable --now tor@tor2
```
Aşağıdaki komut ile `tor2` loglarını kontrol edebilirsiniz:
```sh
journalctl -u tor@tor2
```
4. [Sunucu başlatma](#konfigürasyon) işleminden sonra `PROXY` bölümünü aşağıdaki gibi yapılandırın:
```ini
...
[PROXY]
socks_proxy: 127.0.0.1:9050
own_server_domains: <`log_stats: on` olarak kullanıyorsanız alan adı son ekleriniz>
...
```
## Sunucu bilgi sayfası
`v5.8.0`dan başlayan SMP-sunucu sürümleri, yönetici bilgisi, sunucu bilgisi, sağlayıcı bilgisi vb. içerebilen sunucu bilgilerini içeren Web sayfası sunmak üzere yapılandırılabilir. Aşağıdaki komutları `root` kullanıcısı olarak çalıştırın.
1. Aşağıdakileri smp-server yapılandırmanıza ekleyin (lütfen [BİLGİ] bölümündeki alanları ilgili bilgileri içerecek şekilde değiştirin):
```sh
vim /etc/opt/simplex/smp-server.ini
```
```ini
[WEB]
static_path: /var/opt/simplex/www
[INFORMATION]
# AGPLv3 lisansı, herhangi bir kaynak kodu değişikliğini
# sunucunun son kullanıcılarına sunmanızı gerektirir.
# LİSANS: https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/stable/LICENSE
# Sunucu kaynak kodunun herhangi bir şekilde değiştirilmesi durumunda doğru kaynak kodu URI'sini ekleyin.
# Diğer bilgi alanları mevcutsa, kaynak kodu özelliği de mevcut OLMALIDIR.
source_code: https://github.com/simplex-chat/simplexmq
# Aşağıdaki tüm bilgilerin bildirilmesi isteğe bağlıdır, bu alanlardan herhangi biri atlanabilir.
# Sunucu kullanım koşulları ve değişiklikleri.
# Herhangi bir değişiklikle birlikte standart koşulların ayrı bir belgede kullanılması tavsiye edilir.
# usage_conditions: https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/blob/stable/PRIVACY.md
# condition_amendments: link
# Sunucu ve operatörün konumu.
server_country: <SUNUCU_KONUMUNUZ>
operator: <ADINIZ>
operator_country: <KONUMUNUZ>
website: <EĞER_VARSA_WEBSITE>
# İdari irtibatlar.
#admin_simplex: SimpleX address
admin_email: <EPOSTA>
# admin_pgp:
# admin_pgp_fingerprint:
# Şikayetler ve geri bildirimler için iletişim bilgileri.
# complaints_simplex: SimpleX address
complaints_email: <ŞİKAYET_EPOSTASI>
# complaints_pgp:
# complaints_pgp_fingerprint:
# Barındırma sağlayıcısı.
hosting: <BARINDIRMA_SAĞLAYICISI_ADI>
hosting_country: <BARINDIRMA_SAĞLAYICISI_KONUMU>
```
2. Web sunucusunu yükleyin. Kolay kurulum için Ubuntu sunucu üzerinde [Caddy](https://caddyserver.com) web sunucusunun kurulum sürecini anlatacağız:
1. Paketleri yükleyin:
```sh
sudo apt install -y debian-keyring debian-archive-keyring apt-transport-https curl
```
2. Depo için caddy gpg anahtarını yükleyin:
```sh
curl -1sLf 'https://dl.cloudsmith.io/public/caddy/stable/gpg.key' | sudo gpg --dearmor -o /usr/share/keyrings/caddy-stable-archive-keyring.gpg
```
3. Caddy deposunu yükleyin:
```sh
curl -1sLf 'https://dl.cloudsmith.io/public/caddy/stable/debian.deb.txt' | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/caddy-stable.list
```
4. Caddy'yi yükleyin:
```sh
sudo apt update && sudo apt install caddy
```
[Caddy kurulum talimatları](https://caddyserver.com/docs/install)
3. Caddy yapılandırmasını aşağıdaki ile değiştirin (`<DOMAIN>` yerini değiştirmeyi unutmayın):
```sh
vim /etc/caddy/Caddyfile
```
```caddy
<DOMAIN> {
root * /var/opt/simplex/www
file_server
}
```
4. Caddy hizmetini etkinleştirin ve başlatın:
```sh
systemctl enable --now caddy
```
5. Smp-sunucunuzu en son sürüme yükseltin - [Smp sunucunuzu güncelleme](#smp-sunucunuzu-güncelleme) kılavuzu
6. Tarayıcınızdan dağıttığınız web sayfasına erişin. ini dosyanızda verdiğiniz smp-server bilgilerini görmelisiniz.
## Dokümantasyon
`smp-server` için gerekli tüm dosyalar `/etc/opt/simplex/` klasöründe bulunmaktadır.
Saklanan mesajlar, bağlantılar, istatistikler ve sunucu günlüğü `/var/opt/simplex/` klasöründe bulunur.
### SMP sunucu adresi
SMP sunucu adresi aşağıdaki formata sahiptir:
```
smp://<fingerprint>[:<password>]@<public_hostname>[,<onion_hostname>]
```
- `<fingerprint>`
Sertifikanızın `smp-server` parmak izi. Sertifika parmak izinizi `/etc/opt/simplex/fingerprint` dosyasından kontrol edebilirsiniz.
- **isteğe bağlı** `<password>`
Yapılandırılmış `smp-server` parolanız. Yapılandırılmış parolanızı `/etc/opt/simplex/smp-server.ini` dosyasında, `[AUTH]` bölümü altında `create_password:` alanında kontrol edebilirsiniz.
- `<public_hostname>`, **isteğe bağlı** `<onion_hostname>`
Yapılandırılmış `smp-server` ana bilgisayar ad(lar)ınız. Yapılandırılmış ana bilgisayarlarınızı `/etc/opt/simplex/smp-server.ini` dosyasında, `[TRANSPORT]` bölümü altında `host:` alanında kontrol edebilirsiniz.
### Systemd komutları
Ana bilgisayar açılışında `smp-server`ı başlatmak için çalıştırın:
```sh
sudo systemctl enable smp-server.service
Created symlink /etc/systemd/system/multi-user.target.wants/smp-server.service → /etc/systemd/system/smp-server.service.
```
`smp-server`ı başlatmak için çalıştırın:
```sh
sudo systemctl start smp-server.service
```
`smp-server`ın durumunu kontrol etmek için çalıştırın:
```sh
sudo systemctl status smp-server.service
● smp-server.service - SMP server
Loaded: loaded (/etc/systemd/system/smp-server.service; enabled; vendor preset: enabled)
Active: active (running) since Sat 2022-11-23 19:23:21 UTC; 1min 48s ago
Main PID: 30878 (smp-server)
CGroup: /docker/5588ab759e80546b4296a7c50ffebbb1fb7b55b8401300e9201313b720989aa8/system.slice/smp-server.service
└─30878 smp-server start
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 systemd[1]: Started SMP server.
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: SMP server v3.4.0
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Fingerprint: d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Server address: smp://d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=:V8ONoJ6ICwnrZnTC_QuSHfCEYq53uLaJKQ_oIC6-ve8=@<hostnames>
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Store log: /var/opt/simplex/smp-server-store.log
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Listening on port 5223 (TLS)...
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: not expiring inactive clients
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: creating new queues requires password
```
`smp-server`ı durdurmak için çalıştırın:
```sh
sudo systemctl stop smp-server.service
```
`smp-server` günlük kuyruğunu kontrol etmek için çalıştırın:
```sh
sudo journalctl -fu smp-server.service
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 systemd[1]: Started SMP server.
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: SMP server v3.4.0
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Fingerprint: d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Server address: smp://d5fcsc7hhtPpexYUbI2XPxDbyU2d3WsVmROimcL90ss=:V8ONoJ6ICwnrZnTC_QuSHfCEYq53uLaJKQ_oIC6-ve8=@<hostnames>
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Store log: /var/opt/simplex/smp-server-store.log
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: Listening on port 5223 (TLS)...
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: not expiring inactive clients
Nov 23 19:23:21 5588ab759e80 smp-server[30878]: creating new queues requires password
```
### İzleme
`log_stats:` alanındaki `[STORE_LOG]` bölümü altında `/etc/opt/simplex/smp-server.ini` dosyasında `on` değerini ayarlayarak `Grafana` panosu için `smp-server` istatistiklerini etkinleştirebilirsiniz.
Günlükler `/var/opt/simplex/smp-server-stats.daily.log` içinde `csv` dosyası olarak saklanacaktır. `csv` dosyası için alanlar şunlardır:
```sh
fromTime,qCreated,qSecured,qDeleted,msgSent,msgRecv,dayMsgQueues,weekMsgQueues,monthMsgQueues,msgSentNtf,msgRecvNtf,dayCountNtf,weekCountNtf,monthCountNtf,qCount,msgCount,msgExpired,qDeletedNew,qDeletedSecured,pRelays_pRequests,pRelays_pSuccesses,pRelays_pErrorsConnect,pRelays_pErrorsCompat,pRelays_pErrorsOther,pRelaysOwn_pRequests,pRelaysOwn_pSuccesses,pRelaysOwn_pErrorsConnect,pRelaysOwn_pErrorsCompat,pRelaysOwn_pErrorsOther,pMsgFwds_pRequests,pMsgFwds_pSuccesses,pMsgFwds_pErrorsConnect,pMsgFwds_pErrorsCompat,pMsgFwds_pErrorsOther,pMsgFwdsOwn_pRequests,pMsgFwdsOwn_pSuccesses,pMsgFwdsOwn_pErrorsConnect,pMsgFwdsOwn_pErrorsCompat,pMsgFwdsOwn_pErrorsOther,pMsgFwdsRecv,qSub,qSubAuth,qSubDuplicate,qSubProhibited,msgSentAuth,msgSentQuota,msgSentLarge
```
| Alan numarası | Alan adı | Alan Açıklaması |
| ------------- | ---------------------------- | -------------------------- |
| 1 | `fromTime` | İstatistik tarihi |
| Mesajlaşma kuyruğu: |
| 2 | `qCreated` | Oluşturuldu |
| 3 | `qSecured` | Bağlantı kuruldu |
| 4 | `qDeleted` | Silindi |
| Mesajlar: |
| 5 | `msgSent` | Gönderilen |
| 6 | `msgRecv` | Alınan |
| 7 | `dayMsgQueues` | Günlük aktif kuyruklar |
| 8 | `weekMsgQueues` | Haftalık aktif kuyruklar |
| 9 | `monthMsgQueues` | Aylık aktif kuyruklar |
| "Bildirim" işaretli mesajlar |
| 10 | `msgSentNtf` | Gönderilen |
| 11 | `msgRecvNtf` | Alınan |
| 12 | `dayCountNtf` | Günlük aktif kuyruklar |
| 13 | `weekCountNtf` | Haftalık aktif kuyruklar |
| 14 | `monthCountNtf` | Aylık aktif kuyruklar |
| Ek istatistikler: |
| 15 | `qCount` | Depolanmış kuyruklar |
| 16 | `msgCount` | Depolanmış mesajlar |
| 17 | `msgExpired` | Süresi dolmuş mesajlar |
| 18 | `qDeletedNew` | Yeni silinen kuyruklar |
| 19 | `qDeletedSecured` | Güvenli silinmiş kuyruklar |
| Tüm rölelerlerde talep edilen oturumlar: |
| 20 | `pRelays_pRequests` | - istekler |
| 21 | `pRelays_pSuccesses` | - başarılı |
| 22 | `pRelays_pErrorsConnect` | - bağlantı hataları |
| 23 | `pRelays_pErrorsCompat` | - uyumluluk hataları |
| 24 | `pRelays_pErrorsOther` | - diğer hatalar |
| Kendi rölelerinizle talep edilen oturumlar: |
| 25 | `pRelaysOwn_pRequests` | - istekler |
| 26 | `pRelaysOwn_pSuccesses` | - başarılı |
| 27 | `pRelaysOwn_pErrorsConnect` | - bağlantı hataları |
| 28 | `pRelaysOwn_pErrorsCompat` | - uyumluluk hataları |
| 29 | `pRelaysOwn_pErrorsOther` | - diğer hatalar |
| Tüm rölelerle iletilmiş mesjalar: |
| 30 | `pMsgFwds_pRequests` | - istekler |
| 31 | `pMsgFwds_pSuccesses` | - başarılı |
| 32 | `pMsgFwds_pErrorsConnect` | - bağlantı hataları |
| 33 | `pMsgFwds_pErrorsCompat` | - uyumluluk hataları |
| 34 | `pMsgFwds_pErrorsOther` | - diğer hatalar |
| Kendi rölelerinizle iletilen mesajlar: |
| 35 | `pMsgFwdsOwn_pRequests` | - istekler |
| 36 | `pMsgFwdsOwn_pSuccesses` | - başarılı |
| 37 | `pMsgFwdsOwn_pErrorsConnect` | - bağlantı hataları |
| 38 | `pMsgFwdsOwn_pErrorsCompat` | - uyumluluk hataları |
| 39 | `pMsgFwdsOwn_pErrorsOther` | - diğer hatalar |
| Alınan iletilmiş mesajlar: |
| 40 | `pMsgFwdsRecv` | |
| Mesaj kuyruğu abonelik hataları: |
| 41 | `qSub` | Tümü |
| 42 | `qSubAuth` | Kimlik doğrulama hataları |
| 43 | `qSubDuplicate` | Yinelenen SUB hataları |
| 44 | `qSubProhibited` | Yasaklanmış SUB hataları |
| Mesaj hataları: |
| 45 | `msgSentAuth` | Kimlik doğrulama hataları |
| 46 | `msgSentQuota` | Kota hataları |
| 47 | `msgSentLarge` | Büyük mesaj hataları |
`Csv`yi `Grafana`ya aktarmak için bir kişi yapmalıdır:
1. Grafana eklentisini yükleyin: [Grafana - CSV veri kaynağı](https://grafana.com/grafana/plugins/marcusolsson-csv-datasource/)
2. Aşağıdakileri ekleyerek yerel moda izin verin:
```sh
[plugin.marcusolsson-csv-datasource]
allow_local_mode = true
```
... `/etc/grafana/grafana.ini` için
3. Bir CSV veri kaynağı ekleyin:
- Yan menüde Yapılandırma sekmesine tıklayın (dişli simgesi)
- Veri Kaynakları sekmesinin sağ üst köşesindeki Veri kaynağı ekle'ye tıklayın
- CSV veri kaynağını bulmak için arama kutusuna "CSV" girin
- "CSV" yazan arama sonucuna tıklayın
- URL alanına CSV içeriğine işaret eden bir dosya girin
4. İşin bitti! İstatistiklerle kendi gösterge tablonuzu oluşturabilmelisiniz.
Daha fazla belge için bkz: [Grafana için CSV Veri Kaynağı - Belgeler](https://grafana.github.io/grafana-csv-datasource/)
## SMP sunucunuzu güncelleme
Smp-server'ınızı en son sürüme güncellemek için kurulum yönteminizi seçin ve adımları izleyin:
- Manuel dağıtım
1. Sunucuyu durdurun:
```sh
sudo systemctl stop smp-server
```
2. Binary dosyasını güncelleyin:
```sh
curl -L https://github.com/simplex-chat/simplexmq/releases/latest/download/smp-server-ubuntu-20_04-x86-64 -o /usr/local/bin/smp-server && chmod +x /usr/local/bin/smp-server
```
3. Sunucuyu başlatın:
```sh
sudo systemctl start smp-server
```
- [Resmi kurulum betiği](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-installation-script)
1. Aşağıdaki komutu çalıştırın:
```sh
sudo simplex-servers-update
```
2. Tamamdır!
- [Docker konteyner](https://github.com/simplex-chat/simplexmq#using-docker)
1. Durdurun ve konteyner'ı kaldırın
```sh
docker rm $(docker stop $(docker ps -a -q --filter ancestor=simplexchat/smp-server --format="\{\{.ID\}\}"))
```
2. Güncel görüntüyü çekin:
```sh
docker pull simplexchat/smp-server:latest
```
3. Yeni konteyner başlatın:
```sh
docker run -d \
-p 5223:5223 \
-v $HOME/simplex/smp/config:/etc/opt/simplex:z \
-v $HOME/simplex/smp/logs:/var/opt/simplex:z \
simplexchat/smp-server:latest
```
- [Linode Marketyeri](https://www.linode.com/marketplace/apps/simplex-chat/simplex-chat/)
1. Güncel görüntüyü çekin:
```sh
docker-compose --project-directory /etc/docker/compose/simplex pull
```
2. Konteynerleri yeniden başlatın:
```sh
docker-compose --project-directory /etc/docker/compose/simplex up -d --remove-orphans
```
3. Eski görüntüleri kaldırın:
```sh
docker image prune
```
## Uygulamayı sunucuyu kullanacak şekilde yapılandırma
Uygulamayı mesajlaşma sunucunuzu kullanacak şekilde yapılandırmak için şifre dahil tam adresi kopyalayın ve uygulamaya ekleyin. Sunucunuzu önceden ayarlanmış sunucularla birlikte veya onlar olmadan kullanma seçeneğiniz vardır - bunları kaldırabilir veya devre dışı bırakabilirsiniz.
Sunucunuzun adresini, sunucu ayarlarından QR kodunu taramalarına izin vererek arkadaşlarınızla paylaşmanız da mümkündür - bu sunucu şifresini içerecektir, böylece sunucunuz aracılığıyla da mesaj alabileceklerdir.
_Lütfen dikkat_: parola desteğine sahip olmak için SMP sunucu sürüm 4.0'a ihtiyacınız vardır. Zaten konuşlandırılmış bir sunucunuz varsa, sunucu INI dosyasını düzenleyerek parola ekleyebilirsiniz.
<img src="./server_config_1.png" width="288"> &nbsp;&nbsp; <img src="./server_config_2.png" width="288"> &nbsp;&nbsp; <img src="./server_config_3.png" width="288">

104
docs/lang/tr/SIMPLEX.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,104 @@
---
title: SimpleX platformu
revision: 07.02.2023
---
| Son Güncelleme 07.02.2023 | Diller: TR, [EN](/docs/SIMPLEX.md), [FR](/docs/lang/fr/SIMPLEX.md), [CZ](/docs/lang/cs/SIMPLEX.md), [PL](/docs/lang/pl/SIMPLEX.md) |
# SimpleX platformu - motivasyon ve karşılaştırma
## Problemler
Mevcut sohbet platformları ve protokolleri aşağıdaki sorunlardan bazılarına veya bazen tümüne sahiptir:
- Kullanıcı profilinin ve kişilerin gizliliğinin olmaması (meta veri gizliliği).
- [E2EE][1] uçtan uca şifreleme uygulamalarının sağlayıcı aracılığıyla MITM saldırılarına karşı korunması yok (veya yalnızca isteğe bağlı koruma).
- İstenmeyen mesajlar (spam ve kötüye kullanım).
- Veri sahipliği ve koruma eksikliği.
- Teknik olmayan kullanıcılar için merkezi olmayan tüm protokollerin kullanım karmaşıklığı.
İletişimin az sayıda merkezi platformda yoğunlaşması, bu sorunların çözümünü oldukça zorlaştırmaktadır.
## Önerilen çözüm
Proposed stack of protocols solves these problems by making both messages and contacts stored only on client devices, reducing the role of the servers to simple message relays that only require authorization of messages sent to the queues, but do NOT require user authentication - not only the messages but also the metadata is protected because users do not have any identifiers assigned to them - unlike with any other platforms.
Önerilen protokol yığını, hem mesajları hem de kişileri yalnızca istemci cihazlarda saklayarak, sunucuların rolünü yalnızca kuyruklara gönderilen mesajların yetkilendirilmesini gerektiren, ancak kullanıcı kimlik doğrulaması gerektirmeyen basit mesaj aktarıcılarına indirgeyerek bu sorunları çözmektedir. Diğer platformlardan farklı olarak yalnızca mesajlar değil, aynı zamanda meta veriler de korunmaktadır, çünkü kullanıcıların kendilerine atanmış herhangi bir tanımlayıcısı yoktur.
Platform hedefleri ve teknik tasarım hakkında daha fazla bilgi için [SimpleX whitepaper](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/master/protocol/overview-tjr.md) adresine bakın.
## Neden SimpleX kullanmalısınız?
## SimpleX'in gizlilik ve güvenliğe benzersiz yaklaşımı
Herkes iletişiminin gizliliğine ve güvenliğine önem vermelidir - sıradan konuşmalar bile sizi tehlikeye atabilir.
### Kimliğiniz, profiliniz, kişileriniz ve meta verileriniz için tam gizlilik
**Mevcut diğer mesajlaşma platformlarından farklı olarak, SimpleX'in kullanıcılara atanmış hiçbir tanımlayıcısı yoktur** - kullanıcılarını tanımlamak için telefon numaraları (Signal veya WhatsApp gibi), alan tabanlı adresler (e-posta, XMPP veya Matrix gibi), kullanıcı adları (Telegram gibi), genel anahtarlar veya hatta rastgele sayılar (diğer tüm mesajlaşma programları gibi) kullanmaz - SimpleX'i kaç kişinin kullandığını bile bilmiyoruz.
SimpleX, mesajları iletmek için diğer tüm platformların kullandığı kullanıcı tanımlayıcıları yerine tek yönlü (simpleks) mesaj kuyruklarının adreslerini kullanır. SimpleX'i kullanmak, sahip olduğunuz her kişi için farklı bir e-posta adresine veya telefon numarasına sahip olmak gibidir, ancak tüm bu adresleri yönetme zahmeti yoktur. Yakın gelecekte SimpleX uygulamaları, kullanıcılara daha da iyi gizlilik sağlamak için konuşmaları bir sunucudan diğerine taşıyarak mesaj kuyruklarını otomatik olarak değiştirecektir.
Bu yaklaşım, SimpleX platform sunucularından ve herhangi bir gözlemciden gizleyerek kiminle iletişim kurduğunuzun gizliliğini korur. Ağ erişiminizi SimpleX sunucularına Tor gibi bir yer paylaşım ağı üzerinden bağlanacak şekilde yapılandırarak gizliliğinizi daha da artırabilirsiniz.
### Spam ve kötüye kullanıma karşı en iyi koruma
SimpleX platformunda tanımlayıcınız olmadığından, tek seferlik bir davet bağlantısı veya isteğe bağlı geçici bir kullanıcı adresi paylaşmadığınız sürece sizinle iletişime geçilemez. İsteğe bağlı kullanıcı adresleri spam iletişim istekleri göndermek için kullanılabilse de, hiçbir bağlantınızı kaybetmeden değiştirebilir veya tamamen silebilirsiniz.
### Verilerinizin tam sahipliği, kontrolü ve güvenliği
SimpleX tüm kullanıcı verilerini istemci cihazlarda saklar, mesajlar yalnızca alınana kadar geçici olarak SimpleX aktarıcı sunucularında tutulur.
Desteklenen tüm cihazlarda, taşınabilir veritabanı formatı kullanıyoruz ki yakında sohbet veritabanını mobil uygulamadan dışa aktarma özelliğini ekleyeceğiz, böylece veritabanları başka bir cihazda da kullanılabilir.
Federe ağların (e-posta, XMPP veya Matrix) sunucularının aksine, SimpleX sunucuları kullanıcı hesaplarını saklamaz, sadece mesajları alıcılara ileterek her iki tarafın da gizliliğini korur. Teslim edilen mesajlar için ek şifreleme katmanı sayesinde, sunucunun gönderilen ve alınan trafiği arasında ortak tanımlayıcılar veya şifrelenmiş mesajlar yoktur. Dolayısıyla herhangi biri sunucu trafiğini gözlemliyorsa, kimin kiminle iletişim kurduğunu kolayca belirleyemez (bilinen trafik korelasyon saldırıları için [SimpleX whitepaper](https://github.com/simplex-chat/simplexmq/blob/master/protocol/overview-tjr.md) adresine bakın).
### Kullanıcıların kendi SimpleX ağı
SimpleX'i kendi sunucularınızla kullanabilir ve uygulamalarda önceden yapılandırılmış sunucuları veya diğer SimpleX sunucularını kullanan kişilerle iletişim kurmaya devam edebilirsiniz.
SimpleX platformu açık bir protokol kullanır ve sohbet botları oluşturmak için SDK sağlar, kullanıcıların SimpleX Sohbet uygulamaları aracılığıyla etkileşime girebilecekleri hizmetlerin uygulanmasına olanak tanır - SimpleX hizmetlerinin neler oluşturulabileceğini görmek için gerçekten sabırsızlanıyoruz.
SimpleX uygulama kullanıcılarına yönelik sohbet botu hizmetleri veya SimpleX Sohbet kütüphanesini mobil uygulamalarınıza entegre etmek için SimpleX platformuyla geliştirme yapmayı düşünüyorsanız, her türlü tavsiye ve destek için lütfen iletişime geçin.
## Diğer protokollerle karşılaştırma
| | SimpleX chat | Signal, big platforms | XMPP, Matrix | P2P protocols |
| :--------------------------------------------- | :-------------------: | :-------------------: | :--------------: | :--------------: |
| Kullanıcı tanımlayıcıları gerektirir | Hayır = gizli | Evet<sup>1</sup> | Evet<sup>2</sup> | Evet<sup>3</sup> |
| MITM Olasılığı | Hayır = güvenli | Evet<sup>4</sup> | Evet | Evet |
| DNS'e Bağımlılık | Hayır = dirençli | Evet | Evet | Hayır |
| Tek operatör veya şebeke | Hayır = merkeziyetsiz | Evet | Hayır | Evet<sup>5</sup> |
| Merkezi veya ağ bazlı diğer saldırılar | Hayır = dirençli | Evet | Evet<sup>2</sup> | Evet<sup>6</sup> |
1. Genellikle bir telefon numarasına, bazı durumlarda da kullanıcı adlarına dayanır.
2. DNS tabanlı.
3. Açık anahtar veya küresel olarak benzersiz başka bir kimlik.
4. Operatörün sunucuları tehlikeye girerse.
5. P2P ağları ve kripto para tabanlı ağlar dağıtılmış olsalar da merkezi değildirler - tek bir kullanıcı adresi ad alanına sahip tek bir ağ olarak çalışırlar.
6. P2P ağları ya merkezi bir otoriteye sahiptir ya da tüm ağ tehlikeye atılabilir - bir sonraki bölüme bakınız.
## [P2P][9] mesajlaşma protokolleri ile karşılaştırma
Gizlilik ve merkezileşme sorununu çözmeyi amaçlayan çeşitli P2P sohbet/mesajlaşma protokolleri ve uygulamaları vardır, ancak bunların önerilen tasarımdan daha az güvenilir, uygulanması ve analiz edilmesi daha karmaşık ve saldırılara karşı daha savunmasız hale getiren kendi sorunları vardır.
1. [P2P][9] ağları, mesajları/talepleri ağ üzerinden yönlendirmek için [DHT][10]'nin bazı varyantlarını kullanır. DHT uygulamaları güvenilirlik, teslimat garantisi ve gecikme süresini dengelemek zorunda olan karmaşık tasarımlara sahiptir. Önerilen tasarım hem daha iyi teslimat garantisine hem de daha düşük gecikme süresine sahiptir (P2P ağlarında mesaj, algoritma tarafından seçilen düğümler kullanılarak sırayla `O(log N)` düğümden geçirilirken, mesaj alıcı tarafından seçilen sunucular kullanılarak her seferinde bir düğümden paralel olarak birden çok kez geçirilir).
2. Önerilen tasarım, çoğu P2P ağının aksine, geçici bile olsa herhangi bir küresel kullanıcı tanımlayıcısına sahip değildir.
3. P2P'nin kendisi [MITM saldırısı][2] sorununu çözmez ve mevcut çözümlerin çoğu ilk anahtar değişimi için bant dışı mesajlar kullanmaz. Önerilen tasarım, ilk anahtar değişimi için bant dışı mesajları veya bazı durumlarda önceden var olan güvenli ve güvenilir bağlantıları kullanır.
4. P2P uygulamaları bazı İnternet sağlayıcıları tarafından engellenebilir ([BitTorrent][11] gibi). Önerilen tasarım taşıma agnostiktir - standart web protokolleri üzerinden çalışabilir ve sunucular web siteleriyle aynı etki alanlarında konuşlandırılabilir.
5. Bilinen tüm P2P ağlarının [Sybil saldırısına][12] karşı savunmasız olması muhtemeldir, çünkü her düğüm keşfedilebilir ve ağ bir bütün olarak çalışır. Sybil saldırısı olasılığını azaltmak için bilinen önlemler ya merkezi bir bileşen gerektirir ya da pahalıdır [proof of work][13]. Önerilen tasarımda ise sunucu keşfedilebilirliği yoktur - sunucular birbirine bağlı değildir, birbirleri ve tüm istemciler tarafından bilinmezler.SimpleX ağı parçalara ayrılmıştır ve birden fazla izole bağlantı olarak çalışır. Bu, SimpleX ağına ağ çapında saldırıları imkansız hale getirir - bazı sunucular tehlikeye girse bile, ağın diğer bölümleri normal şekilde çalışabilir ve etkilenen istemciler, kişileri veya mesajları kaybetmeden diğer sunucuları kullanmaya geçebilir.
6. P2P ağlarının [DRDoS saldırısına][15] karşı [savunmasız][14] olması muhtemeldir. Önerilen tasarımda istemciler yalnızca bilinen güvenilir bağlantılardan gelen trafiği aktarır ve tüm ağdaki trafiği yansıtmak ve güçlendirmek için kullanılamaz.
[1]: https://en.wikipedia.org/wiki/End-to-end_encryption
[2]: https://en.wikipedia.org/wiki/Man-in-the-middle_attack
[9]: https://en.wikipedia.org/wiki/Peer-to-peer
[10]: https://en.wikipedia.org/wiki/Distributed_hash_table
[11]: https://en.wikipedia.org/wiki/BitTorrent
[12]: https://en.wikipedia.org/wiki/Sybil_attack
[13]: https://en.wikipedia.org/wiki/Proof_of_work
[14]: https://www.usenix.org/conference/woot15/workshop-program/presentation/p2p-file-sharing-hell-exploiting-bittorrent
[15]: https://en.wikipedia.org/wiki/Denial-of-service_attack#Reflected_attack

View file

@ -0,0 +1,101 @@
---
title: SimpleX Chat'e çevirilerle katkıda bulunma
revision: 19.03.2023
---
| Son Güncellenme 19.03.2023 | Diller: TR, [EN](/docs/TRANSLATIONS.md), [FR](/docs/lang/fr/TRANSLATIONS.md), [CZ](/docs/lang/cs/TRANSLATIONS.md), [PL](/docs/lang/pl/TRANSLATIONS.md) |
# SimpleX Chat'e çevirilerle katkıda bulunma
SimpleX Chat'i çevirmeye gösterdiğiniz ilgi için çok teşekkür ederiz. Bu daha geniş bir kullanıcı kitlesi için erişilebilir hale gelmesine çok yardımcı oluyor ve yardımınız için gerçekten minnettarız.
Bu önemli bir zaman yatırımı gerektirir ki çoğu insan başlangıçta bunu hafife alır ve uygulamayı geliştirdikçe sürekli bakım gerektirir.
## Çeviriye başlamadan önce
1. GitHub'da kullandığınız e-postayı kullanarak Weblate'te bir hesap oluşturun - bu, katkılarınızı GitHub hesabınızla ilişkilendirir ve bazı durumlarda size yardımcı olabilir. Çeviri kullanıcılara sunulduğunda, bizden yapmamamızı istemediğiniz sürece hesap adınızı [çevirmenler listesine](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat#translate-the-apps) ekleyeceğiz.
2. Çeviriye başlamadan önce Weblate üzerinden imzalamanız gereken basit bir katılımcı lisans sözleşmesi vardır - bu, fikri mülkiyet haklarıyla ilgili herhangi bir çatışmayı önlemek içindir. Bu anlaşmanın bir kopyası da [burada](https://github.com/simplex-chat/cla/blob/master/CLA.md) mevcuttur.
3. Ayrıca sorularınız ve güncellemeleriniz için sizi çevirmenler grubuna ekleyebiliriz - lütfen geliştiricilerle sohbet yoluyla bağlantı kurun (uygulamayı yeni yüklediğinizde veya daha sonra, uygulama ayarlarındaki "Soru ve fikir gönder" aracılığıyla).
## Çeviri süreci
Android uygulama dizeleri iOS için bir sözlük olarak ayarlandığından, önce Android uygulamasını ve ardından iOS uygulamasını çevirmek daha kolaydır.
Adımlar şunlardır:
1. Weblate'te [Android uygulamasını çevirirsiniz](#translating-android-app).
2. [Android uygulama çevirilerini gözden geçirir ve yayınlarız](#releasing-android-app-translations).
3. Uygulamadaki çevirileri gözden geçirir ve hataları düzeltirsiniz.
4. [Weblate'te iOS uygulamasını çevirirsiniz](#translating-ios-app)
5. iOS uygulama çevirilerini inceler ve yayınlarız.
### Android uygulamasını çevirme
1. Lütfen en çok zaman alan ilk çeviriyi yaparken [Android uygulaması](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/android/) adresinden başlayın ve dizeleri daha sonra ekleyin. İlk olarak, iOS dizelerinin Weblate'te görünmesi biraz gecikebilir, çünkü görünür hale gelmeden önce bizim tarafımızdan manuel bir adım atılması gerekir. İkincisi, Android uygulaması iOS uygulaması için bir sözlük olarak ayarlanmıştır ve tüm dizelerin 2/3'ü Android'den iOS'a aktarmak için sadece tıklama gerektirir (yine de biraz zaman alır, Weblate maalesef bunu otomatikleştirmez).
2. Bazı dizelerin çeviriye ihtiyacı yoktur, ancak yine de kopyalanmaları gerekir - bunun için weblate kullanıcı arayüzünde bir düğme vardır:
<img src="./images/weblate_1.png" alt="weblate: copy source to translation" width="100%">
3. Weblate ayrıca süreci hızlandırabilecek otomatik önerilere de sahiptir. Bazen olduğu gibi kullanılabilirler, bazen de biraz düzenlemeye ihtiyaç duyarlar, çevirilerde kullanmak için bunlara tıklayın.
4. Ayrıca, lütfen Anahtar dizesine dikkat edin (ekranın sağındadır) - net olmadığında bu dizenin ne anlama geldiği hakkında size bir ipucu verebilir. Örneğin, "Ek vurgu" için anahtar (net değil) "color_primary_variant" (uygulamada kullanılan bir renge atıfta bulunduğu biraz daha açık).
5. Android uygulamasındaki tüm dizeler çevrildikten sonra, lütfen tutarlı bir stil ve dil sağlamak için gözden geçirin, böylece İngilizce'de olduğu gibi benzer kullanıcı eylemleri için aynı kelimeler tutarlı bir şekilde kullanılır. Bazen, İngilizcede sadece bir tane olan durumlarda farklı kelimeler kullanmanız gerekecektir, lütfen son kullanıcıların işini kolaylaştırmak için bu seçenekleri benzer bağlamlarda tutarlı bir şekilde kullanmaya çalışın.
Lütfen Chrome tarayıcısını ve weblate'in _Browse_ modundaki *Translate to English* özelliğini kullanarak ters çevirileri de inceleyin - çeviriler yayınlanmadan önce inceleyeceğimiz şey budur. Herhangi bir hatayı düzeltin ve yeterince farklı çevirilerin haklı olduğu durumlarda lütfen yorum ekleyin - bu, incelemeyi çok daha hızlı hale getirecektir.
### Android uygulama çevirilerinin yayınlanması
Android uygulaması çevrildikten sonra lütfen bize bildirin.
O zaman şunları yapacağız:
- tüm çevirileri gözden geçirip, gerekirse herhangi bir düzeltme önereceğiz - ki bu da biraz zaman alır :)
- bunları kaynak kodla birleştireceğiz - biz bunu yaparken weblate değişiklikler için kilitli olacak.
- Hem iOS hem de Android uygulamalarının beta sürümlerini oluşturun - sizi dahili test gruplarına da ekleyebiliriz, böylece uygulamaları herkesten önce yükleyebilirsiniz.
- Beta kullanıcılarımız için sürümün yayımlanması - beta sürümlerimizi kullanan binden fazla kişi var.
- uygulamayı yayınlayıp ve yeni dili duyuruya ekleyeceğiz.
### iOS uygulamasını çevirme
1. [iOS uygulamasını](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/ios/) çevirdiğinizde, dizelerin büyük bir kısmı tamamen aynıdır - sözlük bölümünde tek bir tıklamayla kopyalanabilirler. Bunun yapılabileceğine dair görsel ipucu, tüm kaynak dizesinin sarı renkle vurgulanmasıdır. Diğer birçok dizgi çok benzerdir, yalnızca enterpolasyon sözdiziminde veya kalın yazı tipinin nasıl kullanıldığında farklılık gösterirler - minimum düzenleme gerektirirler. iOS platformuna özgü bazı dizeler vardır - bunların ayrıca çevrilmesi gerekir
2. Lütfen iOS çevirilerini Android ile aynı şekilde inceleyin ve incelemeye hazır olduğunda bize bildirin - iOS uygulaması için aynı süreci tekrarlayacağız.
Çok teşekkürler! Bu büyük bir çaba ve SimpleX Network'ün büyümesi için büyük bir yardım.
<img src="./images/weblate_2.png" alt="weblate: automatic suggestions" width="100%">
## Yaygın çeviri hataları
1. "Sohbet" kelimesi, bağlama bağlı olarak çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır. "SimpleX Chat uygulaması" (örneğin Sohbeti başlat/durdur'da) veya "tek bir konuşma" anlamına gelebilir. Net olmadığında lütfen sorun, daha fazla çeviri notu ekleyeceğiz.
2. Lütfen orijinal dizelerde olduğu gibi çoğul ve tekil kullanın, aksi takdirde anlam değişebilir. Örneğin, bazı ayarlar tüm kişiler için, bazıları ise sadece bir kişi için geçerlidir, her iki durumda da çoğul kullanırsanız kafa karıştırıcı olacaktır.
3. Uygulama, erişim sağlamak için "şifre" değil "Parola" kullanır - birçok dilde "erişim kodu" olarak çevrilir. Veritabanı "Passphrase" kullanır - birçok dilde "Password" olarak çevrilir. Lütfen bu kelimeleri tutarlı bir şekilde kullanın.
4. Üye "rolü". Bu kelime kullanıcının sahip olduğu izinler kümesini ifade eder, "sahip", "yönetici", "üye" veya "gözlemci" (yalnızca mesajları okumaya ve mesaj tepkileri eklemeye izin veren en düşük izin) olabilir. Bunu "kimlik" veya "işlev" olarak çevirmek yanlış olabilir.
5. "Modere"/"moderated". Bu kelimeler sırasıyla "başka bir üyenin mesajını silmek" ve "yönetici tarafından silindi" anlamına gelir. Bu özellik, bir üye grup için uygun olmayan bir mesaj gönderdiğinde kullanılır. Birçok dilde benzer kelimeler vardır.
## Çevirileri nasıl gözden geçiriyoruz
Çevirilerin doğruluğunu onaylamak için Google Chrome tarayıcısında "İngilizceye Çevir" modunda Weblate sayfalarına göz atarak ters çevirileri gözden geçiriyoruz. Örneğin, Android arayüzünün Almanca çevirilerini incelemek için ekibimizden biri [bu 68 sayfa](https://hosted.weblate.org/browse/simplex-chat/android/de/) arasında gezindi
Ters çevirinin orijinaliyle tamamen aynı olmasını aramıyoruz, bu nadiren olur, sadece genel olarak doğru olmasını istiyoruz.
Önceden aynı şekilde gözden geçirebilirseniz ve ters çevirilerin tamamen farklı olduğu durumlar hakkında yorum yapabilirseniz (bunun için geçerli durumlar olabilir) incelemeyi çok daha kolaylaştırırsınız.
## Sırada ne var
1. Uygulamayı güncelledikçe, güncellemeleri çevirmenler grubunda yayınlıyoruz. Bu ek dizeleri çevirmek için kesinlikle hiçbir yükümlülüğünüz yoktur. Yine de bunu yaparsanız çok memnun oluruz, çünkü kullanıcıların sizin çevirilerinize güvenmesi, uygulamanın yeni bir bölümünün çevrilmemesinden çok daha iyi bir deneyim sağlar.
2. SimpleX'in ülkenizde/dil grubunuzda benimsenmesine daha fazla yardımcı olabilmek için [Web sitemizi](https://simplex.chat) (ayrıca [weblate aracılığıyla](https://hosted.weblate.org/projects/simplex-chat/website/)) ve/veya [GitHub belgelerini](https://github.com/simplex-chat/simplex-chat/tree/master/docs/lang) (bu yalnızca git aracılığıyla mümkündür) çevirebilirsiniz.
3. Ayrıca, kendi dilinizde bir kullanıcı grubunun moderatörü/yöneticisi olmak istiyorsanız, uygulama çevrildikten sonra böyle bir gruba ev sahipliği yapabiliriz. Topluluk yönergelerini hazırlıyoruz ve Mart ayında v4.6'da yayınlanacak ve uygulamaya bazı moderasyon araçları ekleyeceğiz.
SimpleX Chat'i büyütmemize yardımcı olduğunuz için tekrar çok teşekkür ederiz!
Evgeny, SimpleX Chat kurucusu.

158
docs/lang/tr/WEBRTC.md Normal file
View file

@ -0,0 +1,158 @@
---
title: SimpleX Chat'te özel WebRTC ICE sunucularını kullanmak
revision: 31.01.2023
---
| Son Güncellenme 31.01.2023 | Diller: TR, [EN](/docs/WEBRTC.md), [FR](/docs/lang/fr/WEBRTC.md), [CZ](/docs/lang/cs/WEBRTC.md), [PL](/docs/lang/pl/WEBRTC.md) |
# SimpleX Chat'te özel WebRTC ICE sunucularını kullanma
## STUN/TURN sunucusunu dağıtmak
Bu kılavuz için, en özellikli ve savaşta test edilmiş STUN/TURN sunucu uygulaması olan [`coturn`](https://github.com/coturn/coturn)'u ve [`Ubuntu 20.04 LTS`](https://ubuntu.com/download/server) Linux dağıtımını kullanacağız.
0. `stun.$YOUR_DOMAIN` ve `turn.$YOUR_DOMAIN` sertifikalarını edinin.
Bunun için [Let's Encrypt](https://letsencrypt.org/getting-started/) kullanıyoruz.
1. Ana repodan `coturn` paketini yükleyin.
```sh
apt update && apt install coturn`
```
2. `/etc/default/coturn` dosyasındaki `TURNSERVER_ENABLED=1` seçeneğini uncomment edin:
```sh
sed -i '/TURN/s/^#//g' /etc/default/coturn
```
3. `coturn` dosyasını `/etc/turnserver.conf` dosyasında yapılandırın:
Ayrıca, lütfen her bir seçenek için yorumlara bakınız.
```sh
# TLS için 443 bağlantı noktasını dinleyin
alt-tls-listening-port=443
# TURN mesajlarında parmak izi kullanın
fingerprint
# Uzun vadeli kimlik bilgileri mekanizması kullanın
lt-cred-mech
# Kimlik bilgileriniz
user=$YOUR_LOGIN:$YOUR_PASSWORD
# Sunucu alan adınız
server-name=$YOUR_DOMAIN
# Açık bir origin/realm ilişkisi bulunamadığında kullanıcılar için kullanılacak varsayılan realm
realm=$YOUR_DOMAIN
# Sertifikalarınıza giden yol. cotun işlem kullanıcısı/grup tarafından okunabilir olduklarından emin olun
cert=/var/lib/turn/cert.pem
pkey=/var/lib/turn/key.pem
# 2066 bit önceden tanımlanmış DH TLS anahtarı kullanın
dh2066
# journalctl için log
syslog
# coturn hizmetini çalıştıracak kullanıcı/grup
proc-user=turnserver
proc-group=turnserver
# Zayıf şifrelemeyi devre dışı bırakalım
no-tlsv1
no-tlsv1_1
no-tlsv1_2
```
4. `coturn` hizmetini başlatın ve etkinleştirin:
```sh
systemctl enable coturn && systemctl start coturn
```
5. İsteğe bağlı olarak, `ufw` güvenlik duvarı kullanıyorsanız, ilgili bağlantı noktalarınıın:
- **3478** "plain" TURN/STUN;
- **5349** TURN/STUN over TLS;
- **443** TURN/STUN over TLS, bu da güvenlik duvarlarını aşabilir;
- **49152:65535** Coturn'un TURN aktarımı için varsayılan olarak kullanacağı bağlantı noktası aralığı.
```sh
# Ubuntu için
sudo ufw allow 3478 && \
sudo ufw allow 443 && \
sudo ufw allow 5349 && \
sudo ufw allow 49152:65535/tcp && \
sudo ufw allow 49152:65535/udp
# Fedora için
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=443/tcp && \
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=443/udp && \
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=5349/tcp && \
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=5349/udp && \
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=49152:65535/tcp && \
sudo firewall-cmd --permanent --add-port=49152:65535/udp && \
sudo firewall-cmd --reload
```
## Mobil uygulamaları yapılandırmak
Mobil uygulamanızı sunucunuzu kullanacak şekilde yapılandırmak için:
1. `Ayarlar / Ağ ve Sunucular / WebRTC ICE sunucuları`nıın ve `ICE sunucularını yapılandır` seçeneğini değiştirin.
2. Tüm sunucu adreslerini her satıra bir tane olmak üzere alana girin, örneğin sunucularınız 5349 numaralı bağlantı noktasındaysa:
```
stun:stun.example.com:5349
turn:username:password@turn.example.com:5349
```
İşte bu kadar - artık sunucularımızla herhangi bir veri paylaşmadan (E2E şifreli mesajlarda kişinizle anahtar değişimi dışında) kendi sunucunuz üzerinden sesli ve görüntülü aramalar yapabilirsiniz.
## Sorun Giderme
- **Sunucunun kullanılabilir olup olmadığını belirleyin**:
Bu komutu terminalinizde çalıştırın:
```sh
ping <domain_veya_ip_adresiniz>
```
Paketler iletiliyorsa sunucu çalışıyor demektir!
- **Portların açık olup olmadığını belirleyin**:
Bu komutu terminalinizde çalıştırın:
```sh
nc -zvw10 <domain_veya_ip_adresiniz> 443 5349
```
Şunu görmeyi beklemelisiniz:
```
Connection to <domain_veya_ip_adresiniz> 443 port [tcp/https] succeeded!
Connection to <domain_veya_ip_adresiniz> 5349 port [tcp/*] succeeded!
```
- **Test STUN/TURN bağlantısı**:
1. [IceTest](https://icetest.info/) adresine gidin.
2. **ICE Sunucu Listesini Oluştur** bölümüne ekleyin:
<img src="./stun_1.png">
- `STUN: stun:<domain_veya_ip_adresiniz>:<port>` ve `Add STUN` tuşuna basın
- `TURN: turn:<domain_veya_ip_adresiniz>:<port>`, `Username: <kullanıcı_adınız>`, `Credential: <şifreniz>` ve ardından `Add TURN` tuşuna basın
Burada `<port>` 443 veya 5349'dur.
3. Sunucularınızı **ICE sunucu listesi** bölümünde görmelisiniz. Her şey doğru şekilde ayarlandıysa, `Start test` düğmesine basın:
<img src="./stun_2.png">
4. **Sonuçlar** bölümünde şuna benzer bir şey görmelisiniz:
<img src="./stun_3.png">
Sonuçlar `srflx` ve `relay` adaylarını gösteriyorsa, her şey doğru ayarlanmış demektir!